Proces dubbele materialiteits­analyse

Voor Stedin geldt dat zij als onderneming van openbaar belang, vanaf het jaarverslag over boekjaar 2024 aan de CSRD moet voldoen. Onderdeel hiervan is een dubbele materialiteitsanalyse. Deze analyse geeft Stedin inzicht in de ESG-onderwerpen waarmee Stedin­­ de meeste positieve én negatieve impact heeft op de samenleving (‘inside out’ analyse) en welke onderwerpen (potentieel) van buitenaf de meeste impact hebben op de bedrijfsvoering van Stedin (‘outside-in’ analyse). Dit inzicht helpt Stedin om focus aan te brengen in haar strategie op die (ESG) onderwerpen waar de impact op en van Stedin het grootst is, om zo positieve impacts te versterken en negatieve impacts te verminderen. Op deze manier kan Stedin sturen op langetermijnwaardecreatie. Kom hier meer te weten over in ons waardecreatiemodel en ons impactmodel of lees hier meer over in 'Stakeholders en materialiteit' waar de link met langetermijnwaardecreatie wordt toegelicht.

Methode en aannames

In aanloop naar haar CSRD-verplichting vanaf boekjaar 2024 (zie onder Proceswijziging verderop in dit hoofdstuk) heeft Stedin in 2023 haar proces gewijzigd en een dubbele materialiteitsanalyse uitgevoerd. Deze analyse is uitgevoerd in overeenstemming met ESRS 1, hoofdstuk 3 ‘Double materiality as the basis for sustainability disclosures’. Stedin heeft voor haar stakeholderconsultatie voor de dubbele materialiteitsanalyse in 2023 de aanname gedaan dat interne senior medewerkers, externe stakeholders en belangenorganisatie de stakeholders kunnen vertegenwoordigen. Deze aanname is gedaan doordat Stedin gedurende het jaar regelmatig contact heeft met haar stakeholders, onder andere in de aanloop naar haar nieuwe strategie voor 2023-2027. De betreffende medewerkers onderstrepen dit. Vanaf 2024 wordt de dubbele materialiteitsanalyse verankerd in de stakeholderdialogen die gedurende het jaar plaatsvinden.

Procesoverzicht

Om de materiële thema’s van 2023 vast te stellen, zijn de volgende fases doorlopen:

1. Identificatie relevante onderwerpen

De eerste fase bestond uit: bureauonderzoek; opstellen longlist en consolidatie onderwerpenlijst. De voor Stedin relevante onderwerpen zijn geïdentificeerd met een bureauonderzoek en interne validatie. Naast analyse van interne documentatie van Stedin (waaronder de uitkomsten impact meten 2022, strategische documenten, waardecreatie- en bedrijfsmodel, stakeholderonderzoeken, risico- en kansenanalyses) zijn verschillende internationale (sectorspecifieke) duurzaamheidsstandaarden geraadpleegd. Op basis van deze standaarden is in kaart gebracht wat van Stedin wordt verwacht. Ook is een beeld gevormd van de (materiële) ESG-thema’s die bij peers, in de sector, waardeketen en in de maatschappij spelen, mede aan de hand van media-analyse en analyse van sectortrends. Dit heeft geleid tot een longlist van mogelijk relevante onderwerpen voor Stedin. Vervolgens zijn de onderwerpen waar mogelijk gebundeld, om zo een structuur te creëren van de hoofd- en subthema’s die goed passen binnen de context van Stedin.

2. Verdieping en scoring onderwerpen

De tweede fase bestond uit de volgende stappen: vaststellen definities, impacts, risico’s en kansen per thema en waar in de keten deze zich voordoen en het scoren en beoordelen van onderwerpen op basis van de gedefinieerde impacts, risico’s en kansen.

Elk thema is in deze fase gedefinieerd in de context van Stedin inclusief gerelateerde duurzaamheidsimpacts, risico’s en kansen. De aan deze thema’s gerelateerde kansen en risico’s zijn mede geïdentificeerd aan de hand van de strategische risico's en kansen en aangevuld met ESG-specifieke risico’s en kansen die zijn gedefinieerd tijdens het bureauonderzoek en validatie-interviews met interne experts en stakeholdervertegenwoordigers. Vervolgens zijn voor ieder thema de impacts (‘impact materialiteit’) gescoord aan de hand van de criteria ‘waarschijnlijkheid’, ‘omvang’, ‘intensiteit’ en ‘onomkeerbaarheid’ (enkel voor negatieve impact). Ook zijn per thema de relevante kansen en risico’s (‘financiële materialiteit’) gescoord aan de hand van de criteria ‘waarschijnlijkheid’ en ‘omvang’. Naast de scores op de hierboven beschreven factoren is ook de mate van invloed van Stedin op de impact- en financiële materialiteit van het desbetreffende thema gedocumenteerd en is er gekeken naar de tijdshorizon waarbinnen de risico’s en kansen op het gebied van financiële materialiteit spelen.

3. Validatie en prioritering

In deze fase zijn de materiele thema’s en scoring gevalideerd en heeft de stakeholderconsultatie, peer review en validatie door de RvB plaatsgevonden. Een interne klankbordgroep op senior managementniveau en de RvB hebben de thema’s en de daaraan gekoppelde scores, en prioritering van de onderwerpen op basis van deze scores in meerdere sessies gevalideerd. Hierbij is ook de volledigheid van de onderwerpen op de lijst beoordeeld.

Vervolgens hebben met elke stakeholdervertegenwoordiger validatiesessies plaatsgevonden. De volgende stakeholdergroepen zijn vertegenwoordigd: aandeelhouders; brancheverenigingen; landelijke en decentrale overheid; NGO’s; sector netbeheer; toezichthouders; klanten groot- en kleinverbruik; financiële stakeholders; grondroerders; leveranciers; medewerkers en sector marktpartijen. Voor het thema Biodiversiteit is samengewerkt met vijf infrastructuurpartijen; Alliander, Gasunie, Havenbedrijf Rotterdam, Stedin en Vitens en is het Impact Institute als externe experts ingeschakeld. Het Impact Institute heeft de indirecte, upstream impact via leveranciers, en directe impact door landgebruik onderzocht. De impact van downstream activiteiten zijn nog buiten de scope van het huidige onderzoek gehouden maar zal naar verwachting substantieel zijn.

4. Finaliseren shortlist en evaluatie

In deze fase is de voorgestelde lijst met thema’s geëvalueerd en is prioritering aangebracht op basis van een vastgestelde drempelwaarde. Hierover heeft de RvB een besluit genomen resulterend in zeven hoofdthema’s die voor Stedin van materieel belang zijn. Tot slot zijn de Auditcommissie en de RvC geïnformeerd over het doorlopen proces en de uitkomsten. 

Omdat Stedin het als haar maatschappelijke taak ziet haar verantwoordelijkheid te nemen om positieve impacts te vergroten en negatieve impacts te verminderen, is de drempelwaarde zodanig vastgesteld dat alle thema’s met een gekwantificeerde score op impact, risico’s en kansen groter dan ‘matig’ als materieel worden beschouwd. Deze drempelwaarde leidt tot een breed scala aan materiële thema's die de ambities van Stedin reflecteren. Daarnaast zijn op basis van de kwalitatieve validatie rekening houdend met onder andere strategische relevantie en verwachte toekomstige impact, enkele thema’s die volgens de kwantitatieve score onder de drempelwaarde vielen toegevoegd aan de finale shortlist van materiële thema’s.

Bijvoorbeeld omdat Stedin juist op die onderwerpen veel acteert mede om risico’s te mitigeren waardoor de waarschijnlijkheid op een gebeurtenis met een negatieve impact laag is. Klant- en stakeholderbeleving en op Bedrijfsethiek, integriteit en goed bestuur zijn hier voorbeelden van. Deze onderwerpen zijn toegevoegd aan de finale shortlist van materiele thema’s gezien het blijvend acteren op deze onderwerpen belangrijk is voor Stedin en haar stakeholders. Een ander voorbeeld is Biodiversiteit. Met de RvB is gesproken over het belang van dit thema ondanks dat nog niet alle informatie aanwezig is om goed in te schatten wat en hoe groot de gerelateerde impacts zijn. Het onderwerp is toegevoegd en er zal hier nader onderzoek naar gedaan worden in navolging van het genoemde onderzoek onder ‘Validatie en prioritering’.

Proceswijziging

De belangrijkste verschillen ten opzichte van de in 2022 uitgevoerde materialiteitsanalyse zijn:

  1. In 2023 zowel outside-in als inside-out analyse versus alleen outside-in in 2022;

  2. In 2023 is een gedetailleerde inventarisatie gedaan van mogelijke relevante onderwerpen, terwijl in 2022 de nadruk lag op het herijken van de prioritering in reeds bekende thema’s. De inventarisatie in 2023 is gedaan op basis van sectorspecifieke internationale standaarden MSCI, GRI, SASB en ESRS, sectortrends en media-analyse, peerreview en informatie uit het strategievormingsproces 2023-2027 dat plaatsvond in 2022 (onder andere interviews met externe stakeholders).

  3. In 2023 is zowel een kwantitatieve analyse als een kwalitatieve analyse uitgevoerd terwijl in 2022 de focus op de kwantitatieve analyse lag. In 2023 is gestart met een uitgebreid kwalitatief onderzoek, gevolgd door een kwantitatieve analyse op basis van impacts (waarschijnlijkheid, omvang, intensiteit en omkeerbaarheid), risico’s en kansen (waarschijnlijkheid x impact) en stakeholderconsultatie op basis van interviews met interne stakeholdervertegenwoordiging. Tot slot is een kwalitatieve analyse uitgevoerd op basis van strategisch belang en invloed van Stedin. In 2022 is de kwantitatieve analyse uitgevoerd met een schriftelijk onderzoek waarbij vertegenwoordigers van onze stakeholdergroepen zijn gevraagd om van de bestaande lijst met materiële onderwerpen te bepalen welke impact ze hebben op hun bedrijfsvoering (niet naar de impact op mens en milieu (‘inside-out’ analyse)).

Vervolgstappen

Ter voorbereiding op de CSRD wet- en regelgeving heeft Stedin in 2023 de dubbele materialiteitsanalyse uitgevoerd zoals hierboven beschreven. De volgende vervolgstappen worden gezet om deze analyse integraal onderdeel te laten zijn van de strategie van Stedin en communicatie hierover:

  • Strategie: beoordeling of voldoende aandacht en sturing wordt gegeven aan de materiële thema’s vanuit de strategie. Waar nodig kunnen/zullen aanvullende strategie en ambities worden vastgesteld.

  • Beleid, actieplannen, indicatoren en targets: deze zullen (waar nodig) worden opgesteld en aangescherpt naar aanleiding van de resulterende materiële thema’s uit de dubbele materialiteitsanalyse 2023.

  • Rapportage en communicatie: vaststellen rapportagescope 2024 in lijn met de ESRS en de voorbereidende stappen hiertoe.

  • Governance: toetsen en waar nodig bijstellen van bestaande governancestructuren inclusief besluitvormings- en in control / beheersingsproces.

  • Proces dubbele materialiteitsanalyse: integratie van het proces in dynamisch stakeholdermanagement gedurende het jaar naast evaluatie en herijking proces op basis van verwachte richtlijnen vanuit de EFRAG en integratie met bestaand risicomanagementproces.

Het resultaat van de dubbele materialiteitsanalyse 2023 staat in het hoofdstuk Stakeholders en materialiteit. In de Connectiviteits­tabel laten we de samenhang zien tussen de materiële onderwerpen (inclusief de omschrijving hiervan) en onze strategie, risico's, KPI's en doelstellingen en de Social Development Goals van de Verenigde Naties. In het hoofdstuk 'Stakeholders en interactie met onze omgeving' besteden we aandacht aan onze stakeholders.