Betrouwbare netten
Klanten hadden in 2019 gemiddeld 20,03 minuten geen toegang tot elektriciteit. Dit is een verslechtering ten opzichte van 2018 toen we een uitvalduur hadden van gemiddeld 17,01 minuten.
De uitvalduur gas in 2019 is 87 seconden. In 2018 was dit 69 seconden. De belangrijkste oorzaak van de hogere uitvalduur gas is een aantal grote storingen dit jaar, waaronder in Heenvliet in mei.
Jaarlijkse uitvalduur elektriciteit (in minuten)
Oorzaken uitvalduur elektriciteit (in procenten)
Jaarlijkse uitvalduur gas (in seconden)
Oorzaken uitvalduur gas (in procenten)
Leveringsbetrouwbaarheid (in procenten)
Graafwerkzaamheden
Graafwerkzaamheden zijn vaak de oorzaak van storingen. We zien al een aantal jaren het aantal graafwerkzaamheden toenemen; dit jaar met maar liefst 11%. Deze toename levert ook meer schades op en dus meer daaraan gerelateerde storingen. De groei van graafwerkzaamheden zit voor een deel in meer bouwactiviteiten en in de vraag naar glasvezel. Ongeveer een kwart van de graafschades is veroorzaakt door glasvezelwerkzaamheden.
Veilig graven
Dit voorjaar hebben we samen met de andere netbeheerders een consumentencampagne gelanceerd om bewustzijn te creëren over de gevolgen van graven: 'Veilig graven'. In de campagne geven de netbeheerders tips hoe particulieren en hoveniers schade aan kabels en leidingen kunnen voorkomen. Bijvoorbeeld als zij in een tuin een paaltje de grond in willen slaan of een grondboor of schep gebruiken. De campagne had een positief effect: in het voorjaar zagen we een forse daling van ruim 10% van graafschades bij particulieren.
Slim, risicogestuurd onderhoud
Dit jaar hebben we stappen gezet in het verder verslimmen van onze netten. Vooral op het gebied van onderhoud heeft dit een positieve impact: wij zetten data in om precies te bepalen waar onderhoud echt nodig is en waar niet. Met het oog op onze financiële opgave zetten wij erop in om onze assets zo lang mogelijk uit te nutten om zo de maatschappelijke kosten voor de energievoorziening zo laag mogelijk te houden. We noemen dit de 'risicoreductie per euro'. Dit heeft een besparing opgeleverd van ruim 4 miljoen euro. Data zorgen daarnaast voor een kwaliteitsverbetering van het net en verhogen de veiligheid.
Projecten waarbij we vanaf 2019 data inzetten voor onderhoud:
- Met de methode 'Toestandwaardig' berekenen we op basis van 10 indicatoren, waaronder grondtype en leeftijd, automatisch de toestand van een middenspanningsstation. Zo weten we exact hoe lang een MS-station nog meegaat. Waar we ze voorheen standaard na 5 jaar vervingen, blijkt nu dat ze veel langer mee kunnen gaan. In sommige gevallen zelfs twee keer zo lang.
- Grondverzakkingen zijn een indicatie van potentieel risico op verzakken van leidingen en dus of ze gaan lekken. Met satellietfoto’s kunnen we die in kaart brengen. Dit doen we veel preciezer dan voorheen. Pijpleidingen die verdacht zijn, meten we met een Partial Discharge-meting. Dit is een meetwagen die exact kan bepalen wat de staat van de leidingen is. Op basis daarvan kunnen we prioriteren en ook lokaal vervangen.
- Stedin heeft een beter model ontwikkeld om de kans op uitval van gasleidingen te voorspellen over een periode van 50 jaar. Dit is belangrijke input voor de risicobepaling en daarmee voor onderhouds- en investeringsplannen. Er is nu met minder inspanning meer informatie beschikbaar. Verder kunnen de uitkomsten van het model beter gevisualiseerd worden in ons geografisch informatiesysteem. Dit systeem maakt de informatie breed toegankelijk binnen Stedin.
Explosie gietijzeren gasleiding Den Haag
Op 27 januari 2019 heeft een explosie plaatsgevonden in de Jan van der Heijdenstraat in Den Haag. Door deze explosie zijn tien mensen gewond geraakt, van wie er één na acht uur onder het puin van de woning vandaan kon worden gehaald. Drie portiekkoopwoningen raakten volledig onbewoonbaar, nog eens zes andere woningen waren zwaar beschadigd. Stedin heeft de hulpdiensten geassisteerd door de gasleidingen en de elektriciteit ter plekke af te sluiten. De eerste prioriteit na de explosie was de zorg voor de getroffen bewoners. Een dag later is het onderzoek naar de mogelijke oorzaak gestart.
Het Openbaar Ministerie (OM) en de toezichthouder Staatstoezicht op de Mijnen (SodM) hebben onderzoek gedaan naar de oorzaak van dit ernstige incident. Onderzoekers van KIWA zijn door het OM ingeschakeld bij het technische deel van het onderzoek. Omdat een gaslek een van de mogelijke oorzaken zou kunnen zijn, is Stedin gehoord als getuige. Stedin heeft in deze fase zelf geen onderzoek op de locatie mogen doen.
Op 6 juni 2019 heeft het OM het strafrechtelijk onderzoek afgerond en heeft de conclusie gecommuniceerd. SodM heeft tegelijkertijd de bevindingen uit haar onderzoek gepubliceerd. Uit het onderzoek naar de toedracht blijkt dat de explosie een noodlottig ongeval is geweest, waarbij geen partij in strafrechtelijke zin iets te verwijten valt. Het blijkt dat er sprake was van een scheur in de gasleiding die in de straat voor de woningen lag. Wat de oorzaak van de scheur is, is op basis van deze onderzoeken niet duidelijk geworden. Conclusie is wel dat Stedin vooraf alles heeft gedaan om het incident te voorkomen.
Impact explosie gasleiding Den Haag
De explosie heeft diepe indruk gemaakt op de medewerkers van Stedin. We zien het incident als het dieptepunt van 2019. Hoewel uit onafhankelijk onderzoek blijkt dat Stedin niets te verwijten valt, voelen wij ons maatschappelijk bij het incident betrokken en trekken we ons het lot van de gewonden en gedupeerden zeer aan. Voor deze bijzondere situatie is vanuit Stedin een casemanager aangesteld die hen heeft ondersteund om de processen voor de verzekering en schadeafhandeling met hen uit te zoeken.
Versnellen vervanging gietijzer
In het verleden zijn grijs gietijzeren leidingen toegepast als hoofdleidingen in het gasdistributienet. Zo ook in de Jan van der Heijdenstraat. In de loop der jaren zijn meer moderne materialen beschikbaar gekomen en die worden nu gebruikt voor de aanleg en vervanging van gasleidingen. In 2010 zijn de netbeheerders in Nederland een saneringsprogramma gestart om alle grijs gietijzeren gasleidingen te vervangen. De SodM heeft naar aanleiding van het incident en het onderzoek vier aanbevelingen voor Stedin en de hele sector gedaan. SodM roept op om het bestaande saneringsprogramma voor grijs gietijzeren gasleidingen aanmerkelijk te versnellen. De netbeheerders nemen de aanbevelingen van de SoDM zeer serieus. Dit betekent onder andere dat er is besloten alle gietijzeren leidingen in ons verzorgingsgebied versneld te saneren. De sanering van deze leidingen stond gepland om in 2030 af te ronden. Deze deadline is vervroegd naar 2028. Inmiddels is 53% hiervan vervangen.
Samen schakelen
Proactief voorinvesteren in Houten
Voorinvesteren op basis van toekomstscenario's wordt steeds belangrijker. Zo ook in Houten-Oost. Daar constateerden we een capaciteitsknelpunt. Het bleek dat er 7 à 8 aanvragen voor zonneparken lagen bij de gemeente Houten. In plaats van bestaande stations aan te passen, zijn we in gesprek gegaan met deze partijen. Vervolgens hebben we besloten een nieuw transformatorstation aan te leggen in de buurt van de zonneparken. Met dit station verwachten wij de maatschappelijke kosten te minimaliseren. Ook voorkomen we onnodige overlast, doordat de straat maar één keer open moet.
Hoogspanningsprojecten bij Stedin en Enduris
Stedin is betrokken bij een aantal grote projecten rond hoogspanning. Bijvoorbeeld bij de verbreding van de A27. Rijkswaterstaat wil de doorstroming van het verkeer bevorderen en daarom wordt de A27 over een groot gedeelte verbreed. Stedin heeft veel van haar netwerken langs of in de nabijheid van deze snelweg liggen. Deze moeten worden verlegd of aangepast om de verbreding van de snelweg mogelijk te maken. De verbreding van de A27 vanaf Utrecht-Noord tot aan knooppunt Eemnes en de daarbij behorende verleggingen zijn afgerond. Verleggingen voor het gedeelte vanaf Hooipolder tot aan de Lekbrug bij Vianen zijn als volgende aan de beurt. De werkzaamheden lopen volgens planning nog door tot 2024.
In Zeeland voerde Enduris in opdracht van TenneT de renovatie van 380kV-station Dodewaard uit. De werkzaamheden bestonden uit het vervangen van de sterk verouderde besturings- en beveiligingsinstallaties. De oplevering was in november 2019.
Nieuw glasvezelnetwerk uitrollen in alle regio's
In oktober 2018 heeft Stedin een nieuw glasvezelnetwerk (Stedin Telecom Netwerk STN2020) in gebruik genomen. Dit moderne telecomnetwerk legt een dataverbinding tussen alle stationsautomatiseringssystemen in transportstations en de grotere middenspanningsverdeelstations in het gebied van Stedin. In 2019 zijn de eerste datadiensten gerealiseerd via dit netwerk. Denk hierbij aan stationsbeveiliging en datacommunicatie waardoor ons Network Operation Center beter zicht op de werking van het energienet heeft. Inmiddels hebben we dit gerealiseerd in Den Haag en in delen van Rotterdam. Het is de bedoeling om dit over twee jaar in het hele Stedin-gebied gerealiseerd te hebben.
Investeringen in onze netten
Op alle gebieden zijn de investeringen in de afgelopen jaren gestegen.
De investeringen zijn € 39 miljoen (6%) hoger dan in 2018 en 99% van begroot (2019: € 650 miljoen).
In 2019 is de klantvraag voor slimme meters gestabiliseerd en zijn door een tekort aan gasmeters minder gasmeterwissels uitgevoerd dan gepland. Meer hierover leest u in de paragraaf 'Hoge kwaliteit van producten en diensten'.
Onze netgedreven investeringen over 2019 zijn in lijn met onze langetermijn planning om de kwaliteit van het net duurzaam te verhogen. Op het gebied van gasvervangingen zijn er meer dan 27.000 primaire gasaansluitingen, 147 NEN1059 meetstations en ruim 120 kilometer brosse leidingen vervangen. Voor elektravervangingen hebben we onze doelstelling grotendeels gerealiseerd door het vervangen van 94 COQ/MIPAK stations.
Wij verwachten dat de klantgedreven investeringen de komende jaren substantieel blijven en dat die gedreven worden door het tempo van de energietransitie waar Stedin aan bijdraagt en de veranderende behoefte van de klant. Dit maakt het plannen en bijsturen van investeringen uitdagender dan voorheen. Om financieel gezond te blijven en de investeringen in de energietransitie op de langetermijn betaalbaar te houden en te kunnen blijven financieren zijn in 2018 meerjarige efficiencyprogramma’s gestart. Door onder andere efficiënter te werken en investeringen meer op risicobasis te plannen hebben we in 2019 een besparing op investeringen van ruim € 14 miljoen gerealiseerd.
De overige investeringen zijn gestegen door de investeringen in het pand aan de Nijverheidsweg in Utrecht als resultaat van de heroriëntatie op de vastgoedportefeuille. Op basis van het strategisch vastgoedplan heeft Stedin Holding N.V. op 1 maart 2019 het pand aan de Nijverheidsweg te Utrecht gekocht. Dit biedt meer flexibiliteit voor de optimale benutting van vastgoed, waardoor ook in de toekomst besparingen gerealiseerd kunnen worden op de totale vastgoedportefeuille.
