Ontwikkelingen 2019

Stedin Groep zette het integraal risicomanagement in 2019 voort, dat zich richt op langetermijn-risico's en -kansen. Dit jaar werkten we intensiever samen binnen de verschillende risicodisciplines zoals bijvoorbeeld Cybersecurity en Compliance. De langetermijn-risico's en -kansen zijn een vast onderdeel in de besturing van de organisatie én bij de invulling van jaarplannen. De langetermijn-risico's en -kansen waren ook input voor de financiële strategische prognose. Daarbij hebben we de mogelijke impact van deze onzekerheden naar potentiële financiële effecten vertaald.

We hebben de eerste stappen gezet om het risicobereidheidsmodel uit 2018 te vertalen naar instrumentaria en risicodialogen. In deze risicodialogen bespreken we de hoogte van de risicobereidheid en relateren deze aan de actuele omvang van het risico. In 2019 hebben we ook invulling gegeven aan het in 2018 voorgestelde verbetertraject om risico’s en controls die impact kunnen hebben op financiële verslaglegging te formaliseren. Tot slot hebben we in 2019 risk- en controlworkshops gehouden over kortetermijn-risico’s en -kansen op afdelingsniveau en om het risicobewustzijn binnen de organisatie te vergroten.

Corporate Risk Management

In 2019 heeft Stedin volgens het ‘Three Lines of Defense'-model verder invulling gegeven aan de inrichting van de afdeling Corporate Risk Management. In dit model worden de eerste lijn (Business), de tweede lijn (Risicomanagement) en de derde lijn (Internal Audit) aan elkaar gekoppeld zodat de taken en verantwoordelijkheden op het gebied van risicomanagement beter worden ingevuld. Daarnaast hebben we geïnvesteerd in meer specialisatie. Hiermee vergroten we de kennis en het bewustzijn van de verschillende risicogebieden.

Implementeren van nieuwe risicomanagement-applicatie

In 2019 is een nieuwe risicomanagement-applicatie geïmplementeerd. Dit is in samenwerking met stakeholders gebeurd om ervoor te zorgen dat we allemaal op dezelfde manier werken. Deze applicatie maakt het makkelijker om binnen Stedin het 'Samen In Control proces' te faciliteren en zorgt voor meer standaardisatie. De applicatie is een wezenlijke stap om doelgericht om te gaan met risico's in de organisatie, kansen te maximaliseren en de kwaliteit en veiligheid van ons werk te waarborgen.

Formaliseren risico’s en controls gerelateerd aan financiële verslaglegging

Stedin Groep heeft een doorlopend 'Samen In Control'-programma. Daarbinnen is in 2019 verder gewerkt aan het in kaart brengen van de risico’s, processen en de beheersingsmaatregelen rond financiële verslaglegging. Dit heeft geleid tot een nieuw Control Framework voor financiële verslaglegging. Op belangrijke onderdelen zijn in 2019 al verbeteringen doorgevoerd, zoals in de processen Materiële Vaste Activa en Financial Close. Tegelijkertijd zijn de nieuwe lease accounting standaarden geïmplementeerd. Hierbij is met verschillende afdelingen binnen de organisatie samengewerkt zodat we één logische keten met elkaar vormen. Stedin implementeert het volledige Control Framework in 2020.

Onderdeel van het 'Samen in Control'- programma is nadrukkelijk ook dat continu geleerd wordt en verbeteringen worden aangebracht op een beheerste manier, waardoor wij niet alleen in-control zijn, maar ook efficiënt blijven.

Omgang met fraude-risico’s

Ook in het afgelopen jaar heeft Corporate Risk Management in samenwerking met Compliance een fraude risicoanalyse opgesteld die inzicht geeft in de activiteiten waar Stedin het meeste risico loopt op fraude. De compliance officer rapporteert periodiek over geconstateerde fraude aan de raad van bestuur en de raad van commissarissen.

Risico’s en onzekerheden met een belangrijke impact in 2019

In 2019 hebben zich een aantal risico’s voorgedaan die een belangrijke impact hebben gehad op de bedrijfsvoering van Stedin Groep:

1. Impact verhoogde TenneT tarieven 2020: Door extra investeringen in de energietransitie stijgen in 2020 de tarieven van de landelijke netbeheerder TenneT fors. Deze nieuwe tarieven worden grotendeels in rekening gebracht bij alle regionale netbeheerders van het elektriciteitsnet. Deze extra kostenpost heeft direct effect op het financieel resultaat van Stedin en leidt tot een extra stijging van de energierekening voor huishoudens en bedrijven. Financiële voorspelbaarheid is belangrijk zodat onze klanten en aandeelhouders weten waar ze aan toe zijn. Daarom hebben we samen met de andere regionale netbeheerders en branchevereniging Netbeheer Nederland een zienswijze ingediend bij de Autoriteit Consument en Markt (ACM) over de tariefberekening. Vanuit Netbeheer Nederland, waar Stedin Netbeheer B.V. deel van uitmaakt, worden gesprekken gevoerd met ACM en het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat om gezamenlijk tot oplossingsrichtingen te komen.
2. Stikstof problematiek: De landelijke problematiek rondom de uitstoot van stikstof en het verbod op bouwactiviteiten heeft ook impact op grote hoogspanningstrajecten gehad die hierdoor vertraging hebben opgelopen. De planning van deze trajecten verplaatst zich naar 2020. De ontwikkelingen hiervan worden op de voet gevolgd om hierop te kunnen anticiperen.
3. Versneld saneren grijs gietijzer: Toezichthouder Staatstoezicht op de Mijnen (SodM) heeft naar aanleiding van een gasexplosie in Den Haag aan alle netbeheerders gevraagd om het lopende vervangingsprogramma voor grijs gietijzeren gasleidingen versneld uit te voeren. Deze versnelling vraagt om extra investeringen. Bij de werkzaamheden wordt gekeken naar de samenwerking met gemeenten en andere partijen om eventueel gezamenlijk op te trekken, zoals het vervangen van het riool of de waterleiding. Op die manier kan de overlast voor de omgeving worden beperkt. Bij de uitvoering wordt nadrukkelijk ook gekeken naar de duurzame ambities ten aanzien van aardgasvrije gebouwde omgeving.
4. Asbest in de fitterskit: In augustus 2019 is bij voorbereidende werkzaamheden ontdekt dat in de afdichting van koppelingen in gasleidingen een materiaal is gebruikt waar asbest in is verwerkt. Het asbest is gevonden in een zogenoemde ‘fitters-kit’ uit de jaren 60 en 70 van de vorige eeuw. Een eerste inventarisatie wijst uit dat in een deel van de kit asbest voorkomt. Uit voorzorg worden alle koppelingen die geplaatst zijn voor 1975, en waar fitterskit is gebruikt, asbestverdacht beschouwd. De netbeheerders hebben na het aantreffen van asbestsporen in de kit direct passende veiligheidsmaatregelen genomen. Er is een aanvullend onderzoek gestart onder meer naar waar en wanneer deze asbesthoudende kit is gebruikt. Het onderzoek loopt per heden nog.

Voor inzicht in de ongevallen in 2019 verwijzen we naar Veiligheid en security.

Voor inzicht in de uitvalduur van elektriciteit en gas verwijzen we naar Betrouwbaarheid van onze netten.

Voor inzicht in onzekerheden over de slimme meter verwijzen we naar Hoge kwaliteit van producten en diensten.

Vooruitblik 2020

In 2020 gaat de afdeling risicomanagement door op de ingeslagen weg. Het gegroeide team gaat de organisatie nog meer ondersteunen bij het uitvoeren van strategische en operationele risico assessments. Ook de financiële risico's worden nadrukkelijker onder de loep genomen. Verder zal de afdeling risicomanagement actiever ondersteunen bij het benutten van de verbeteringsvoorstellen in de organisatie door concrete acties te adviseren en de uitvoering hiervan te monitoren. Er wordt een aantal stappen gezet in de verdere concretisering van de risicobereidheid, de monitoring daarop en de rapportageprocessen worden verder aangescherpt.

De kerngedachte van risicomanagement blijft: het ondersteunen van de lijn in het uitvoeren van risicomanagement. Daarvoor is het nodig om dicht op de activiteiten van de verschillende afdelingen te zitten. Dit realiseren we met accountmanagers vanuit risicomanagement. Omdat er meer risicobeheersfuncties zijn binnen Stedin zoals informatiebeveiliging, compliance, veiligheid en juridische zaken, is het zaak om methoden en technieken daar waar mogelijk vergelijkbaar te houden. Zo ontstaat een uniform risicobeeld. Dit ondersteunen we in de uitvoering veelal met een in 2019 gerealiseerde risicomanagementapplicatie. Hiermee zullen we de aantoonbare mate van risicobeheersing verder verhogen.