Interview Doede Vierstra

Interview Doede Vierstra, voorzitter Raad van Commissarissen

De energietransitie zorgt voor een radicale verandering

In februari 2020 startte Doede Vierstra officieel als voorzitter van de raad van commissarissen. Een maand later begon de lockdown. Het was een onwerkelijke periode. Toch lukte het om te werken aan de grootste opgave waar Stedin volgens Doede voor staat: de energietransitie. ‘We komen in een fase waarin alles anders wordt. We zullen het gaandeweg moeten leren.’

Een bezoek aan het crisisteam in een vrijwel leeg gebouw, een aandeelhoudersvergadering met alleen camera’s en alle aandeelhouders op afstand. Het was een ongewone start van een bestuursperiode. ‘Gelukkig was ik al eerder begonnen met inwerken, zodat ik een aantal mensen nog de hand heb kunnen schudden’, zegt Doede. ‘Het is bewonderenswaardig hoe snel Stedin en al onze stakeholders overgestapt zijn naar een nieuwe manier van werken, zodat overleg gewoon door is gegaan. Daardoor hebben we geen tijd verloren als het gaat om het gesprek over de energietransitie. Dat is voor iedereen een pluim.’

Want de energietransitie, dat is volgens Doede de grootste opgave voor Nederland voor de komende jaren. ‘Het valt niet mee om alle belangen en verschillende taken in balans te houden. Daarvoor is de RvC aan de ene kant verbinder, maar ook een sparringpartner, om vanuit al onze kennis en ervaring de gesprekken te helpen om deze slag te maken. Soms is het een beetje duwen, soms meer vertellen.’ Want de uitdaging is vooral dat iedereen hetzelfde tempo heeft. ‘We kunnen niet harder lopen dan de langzaamste schakel. Dat vraagt om een enorme afstemming.’

Doede, met veel ervaring bij verschillende besturen, vindt de doenersmentaliteit typerend voor Stedin. ‘Maar ook het onderling vertrouwen dat er heerst. Dat vind je echt niet overal. We zijn open, we luisteren naar elkaar, er worden geen spelletjes gespeeld. We kunnen zaken met de OR in openheid delen omdat daar altijd constructief mee wordt omgegaan. Dat is heel veel waard en dat moeten we koesteren.

De vier uitdagingen voor de komende jaren

Voor de komende jaren ziet Doede vier grote uitdagingen: financierbaarheid van de energietransitie, wet- en regelgeving, keuzes maken en vitale medewerkers. ‘We hebben vooral mensen nodig met specifieke vaardigheden, onder meer van digitale technieken. Dat zijn voor mij de vitale vakmedewerkers. Vakmedewerkers moeten we zelf opleiden en behouden.’ Want in de digitalisering, daarin schuilt het radicale van deze transitie, zegt Doede: ‘Het gaat erom hoe we gaan optimaliseren: wat doen we als we de energie van zon of wind even niet nodig hebben? Hoe doen we dat intelligent? Dat is razend complex, het vraagt om veel digitale kennis en kunde, en het gaat onze infrastructuur fundamenteel veranderen. Daar moeten we ons nu op voorbereiden.’

De financierbaarheid van de energietransitie blijft daarbij natuurlijk een groot vraagstuk. Stedin heeft de komende jaren veel geld nodig om de investeringen voor de energietransitie te kunnen doen. ‘Daarvoor doen we onder andere een beroep op onze aandeelhouders. Ik vind het belangrijk om hen te laten zien dat het een investering is die rendement oplevert. En ja, we moeten daarbij keuzes maken. Realistisch zijn. Onze klanten meenemen, zodat zij ook weten wat mogelijk is. In elke gemeente eindeloos veel inzetten op zonne-energie werkt bijvoorbeeld niet. Het kan niet allemaal tegelijkertijd, praktisch niet en financieel niet. Daarom willen samen kijken naar de financierbaarheid, zijn we ook in gesprek met de Rijksoverheid en is de wet- en regelgeving zo belangrijk. Want die is nu niet ingesteld op de nieuwe realiteit. Op een gegeven moment moet er bijtijds een bijstelling komen die rekening houdt met de veel hogere investeringen.’

Doede hoopt dat we toe gaan naar een duurzaam energiesysteem dat optimaal gebruik maakt van alle duurzame bronnen die we hebben, waarin geen energie verloren gaat. ‘Dat is de graal waar we achterheen gaan. Ik vind het zeer de moeite waard om daaraan bij te dragen.’