Belangrijkste risico's en kansen Stedin Groep 2020

In dit hoofdstuk beschrijven we de belangrijkste risico’s en kansen. Onze financiële verslaggevingsrisico’s zijn nader toegelicht in de onderdelen Schattingen, aannames en veronderstellingen en Beheersing van financiële risico's van de jaarrekening.

Koppeling risico’s en kansen aan strategische speerpunten en materiële onderwerpen

Strategische speerpunten

Ontwikkeling
t.o.v 2019

Risico

Categorie

Materiële onderwerpen


Beter netbeheer


Energietransitie mogelijk maken


Duurzame bedrijfsvoering

1Cyberaanval

Operationeel

Dataveiligheid, privacy en cybersecurity - Leveringszekerheid -Reputatie

2 Niet beschikken over voldoende personeel met de juiste (technische) competenties

Operationeel

Voldoende technisch/ICT-personeel - Opleiden en ontwikkelen

3 IT-landschap ontoereikend voor de toekomst

Strategisch

Slimme netten, datatechnologie en innovatie

4 Wendbaarheid van de organisatie

Strategisch

Verandervermogen organisatie - Reputatie

5 Onzekerheid veranderende wet- en regelgeving

Compliance

Stakeholderdialoog en omgeving
Warmtetransitie

6Onzekerheid langetermijn financiering

Financieel

Economische, financiële prestatie - Investeren in infrastructuur

7Impact van ongevallen

Veiligheid

Veiligheid op het werk en in de omgeving - Reputatie

8Onvoldoende aansluit- en transportcapaciteit

Strategisch

Investeren in infrastructuur - Bijdragen aan de energietransitie - Klanttevredenheid - Stakeholderdialoog en omgeving

9Verliezen communicatienetwerk

Operationeel

Bijdragen aan de energietransitie - Reputatie

10Grotere kans op vervangingsgolf van verouderde assets

Strategisch

Economische, financiële prestatie - Investeren in infrastructuur - Leveringszekerheid

Kans

1Strategische leveranciersrelaties

Stakeholderdialoog en omgeving Maatschappelijke verantwoordelijkheid in de keten

2Disruptieve technologieën en methoden

Slimme netten, datatechnologie en innovatie

3Stakeholders en klanten meer regie laten krijgen

Bijdragen aan de energietransitie - Reputatie - Klanttevredenheid - Stakeholderdialoog en omgeving

4Bouwen van een toekomstbestendig IT- landschap

Slimme netten, datatechnologie en innovatie - Dataveiligheid, privacy en cybersecurity

+ Nieuw in 2020 / = Gelijk t.o.v. 2019 / ↑ Gestegen t.o.v. 2019 / ↓ Gedaald t.o.v. 2019

Categorieën strategische risico's en kansen

Stedin Groep brengt haar strategische risico's en kansen onder in vijf categorieën, van laag tot top. Tijdens de evaluatie van de risico's en kansen zetten we de waarschijnlijkheid dat een risico of kans optreedt af tegen de mogelijke impact ervan op het behalen van onze drie strategische speerpunten. Dit heeft in 2020 geleid tot de onderstaande risicomatrix.

Risico's

Titel van risico:

1 Cyberaanval

Omschrijving van het risico

De infrastructuur van Stedin Groep is door haar strategische ligging en maatschappelijke en economische belang een aantrekkelijk doelwit voor cyberaanvallen. Een cyberaanval kan de continuïteit van Stedin Groep en de samenleving in gevaar brengen.

Risicobereidheid

Mijdend

Ontwikkeling t.o.v. 2019

Risico-inschatting

Top

Hoe hebben we hierop ingezet in 2020

Cybersecurity is sterker verankerd in de bedrijfsprocessen. Er is in 2020 verder ingezet op security Stedin-breed door de implementatie van de ISO27001 norm.

+ Nieuw in 2020 / = Gelijk t.o.v. 2019 / ↑ Gestegen t.o.v. 2019 / ↓ Gedaald t.o.v. 2019

Titel van risico:

2Niet beschikken over voldoende medewerkers met juiste (technische) competenties

Omschrijving van het risico

Door vergrijzing en krapte op de arbeidsmarkt bestaat het risico dat we niet meer voldoende personeel met de juiste (technische) competenties hebben.

Risicobereidheid

Mijdend

Ontwikkeling t.o.v. 2019

Risico-inschatting

Matig

Hoe hebben we hierop ingezet in 2020

We hebben meer zicht en grip gekregen op instroom, doorstroom en uitstroom. Er ligt een Strategisch Perso­neels­plan voor de operationele afdelingen en er is met succes een arbeidsmarktcampagne gelanceerd waarop wordt voortgebouwd. Met de opleidingen vanuit de bedrijfsschool en het nieuw ingerichte mobiliteitsbu­reau ondersteunen we hierbij. Met deze instrumenten hebben we dit risico teruggebracht tot het gewenste niveau.

Titel van risico:

3IT-landschap ontoereikend voor de toekomst

Omschrijving van het risico

Stedin Groep heeft een integrale IT-infrastructuur nodig om de (toekomstige) primaire processen te kunnen ondersteunen en de energietransitie mogelijk te maken.

Risicobereidheid

Neutraal

Ontwikkeling t.o.v. 2019

Risico-inschatting

Hoog

Hoe hebben we hierop ingezet in 2020

Binnen Stedin worden goede stappen gemaakt zodat het IT-landschap toereikender is voor de toekomst. In het HICC-project is een groot deel van de business-applicaties verplaatst naar de cloud. Daarnaast zijn de belangrijkste uitgangspunten voor een toekomstbestendig IT-landschap onderbouwd en aanbevelingen zijn gedaan voor een systeemgerichte aanpak. Ook kunnen we met de herziene organisatie van vendor management beter anticiperen op marktontwikkelingen.

Titel van risico:

4Wendbaarheid van de organisatie

Omschrijving van het risico

Cultuur en gedrag van Stedin Groep moet mee veranderen met de veranderingen in het energielandschap om de rol in de energietransitie te kunnen waarmaken.

Risicobereidheid

Neutraal

Ontwikkeling t.o.v. 2019

=

Risico-inschatting

Hoog

Hoe hebben we hierop ingezet in 2020

Dit jaar is ons leiderschapsprofiel in uitgebreid met een beschrijving van welk gedrag wij nodig hebben om de visie & strategie van Stedin te realiseren. Dit profiel zetten we de komende periode in als leidraad om leiders & teams verder te ontwikkelen. Er is een duidelijke ambitie geformuleerd. Ook is er inzicht in waar we nu staan en wat we te doen hebben om verder te ontwikkelen.

+ Nieuw in 2020 / = Gelijk t.o.v. 2019 / ↑ Gestegen t.o.v. 2019 / ↓ Gedaald t.o.v. 2019

Titel van risico:

5Onzekerheid veranderende wet- en regelgeving

Omschrijving van het risico

Nationale of Europese overheden kunnen ongewenste besluiten nemen over de rol van de regionale netbeheerder. Hierdoor kan onzekerheid ontstaan over het kunnen uitvoeren van onze strategie.

Risicobereidheid

Avers

Ontwikkeling t.o.v. 2019

=

Risico-inschatting

Hoog

Hoe hebben we hierop ingezet in 2020

Stedin Groep volgt de ontwikkelingen in Europa en Den Haag op de voet en is, bij voorkeur via de branchevereniging Netbeheer Nederland, vertegenwoordigd in de landelijke lobby. Onze afdeling Regulering neemt deel aan de Europese lobby. Stedin Groep is ruim van tevoren op de hoogte van aanpassingen in bestaande wetgeving en van nieuwe wetten. Punt van aandacht is vertraging rond de totstandkoming/modernisering van Energiewet 1.0. Deze leidt mogelijk tot (tijdelijke) suboptimale regelgeving om noodzakelijke wijzigingen eerder door te voeren.

Titel van risico:

6Onzekerheid langetermijn financiering

Omschrijving van het risico

Een reguleringsmodel dat niet aansluit op de financiële uitdagingen van de netbeheerders bij de energietransitie, brengt het risico op verder stijgende kosten en niet tijdig meestijgende gereguleerde opbrengsten. Hierdoor kan de beschikbaarheid van financiering in het geding komen.

Risicobereidheid

Mijdend

Ontwikkeling t.o.v. 2019

Risico-inschatting

Top

Hoe hebben we hierop ingezet in 2020

Het huidige reguleringsmodel sluit niet aan op de opgave en de financiële uitdagingen van de netbeheerders in de energietransitie. Doordat investeringen stijgen en gereguleerde opbrengsten niet even hard meestijgen ontstaat er een kapitaalbehoefte en komt de financiële positie van Stedin onder druk te staan. Investeringen in onze netten omwille van goed netbeheer en het realiseren van de energietransitie, leiden tot een kapitaalbehoefte van 750 miljoen – 1 miljard euro. Daarnaast is in 2020 duidelijk geworden dat de WACC, zoals vastgesteld door de ACM, verder daalt in de nieuwe reguleringsperiode. Dit zorgt voor een aanzienlijke inkomstendaling voor netbeheerders. Om ervoor te zorgen dat we de noodzakelijk investeringen kunnen doen, moeten we kritisch kijken naar de eigen kosten en inspelen op de ontwikkelingen van financiële markten, wetgeving en regulering. In 2020 zijn de gesprekken met verschillende stakeholders voortgezet om het eigen vermogen te versterken. Daarnaast zijn er gesprekken geweest met de ACM over aanpassingen in het reguleringsmodel. Deze zullen ook in 2021 worden voortgezet.

Titel van risico:

7Impact van ongevallen

Omschrijving van het risico

Door onvoldoende veiligheidsbewustzijn en lerend vermogen ontstaat de kans op onveilige situaties. Dit kan Stedin Groep reputatieschade en sancties van toezichthouders opleveren.

Risicobereidheid

Avers

Ontwikkeling t.o.v. 2019

=

Risico-inschatting

Hoog

Hoe hebben we hierop ingezet in 2020

Ons meerjarenveiligheidsprogramma is gebaseerd op de principes van de High Reliability Organization. Hiervan hebben we fase 1 ‘Bewust worden’ in 2018 en fase 2 ‘Bijleren’ in 2020 afgerond. We zijn inmiddels gestart met fase 3, ‘Inslijten’. De gehele organisatie Stedin Netbeheer is in 2020 gecertificeerd voor trede 4 van de Veiligheidsladder. Binnen DNWG wordt in 2021 gewerkt aan certificering op Trede 3 van de Veiligheidsladder als opstap naar Trede 4 in 2022. Voor NetVerder onderzoeken we hoe we de Veiligheidsladder kunnen toepassen voor dat type organisatie.

+ Nieuw in 2020 / = Gelijk t.o.v. 2019 / ↑ Gestegen t.o.v. 2019 / ↓ Gedaald t.o.v. 2019

Titel van risico:

8Onvoldoende aansluit- en transportcapaciteit

Omschrijving van het risico

Als we onze netten niet tijdig verzwaren, is het mogelijk dat we onze klanten geen transportcapaciteit ter beschikking kunnen stellen. We voldoen in die situatie niet aan de klantwens, de klant zal zijn project moeten annuleren en dit vertraagt de realisatie van de klimaatdoelstellingen.

Risicobereidheid

Neutraal

Ontwikkeling t.o.v. 2019

=

Risico-inschatting

Top

Hoe hebben we hierop ingezet in 2020

Stedin zit bij alle relevante Regionale Energiestrategieën en Nationale laadinfrastructuren aan tafel. Daarnaast halen we de klantvraag veel meer op, zodat onze klanten weten waar capaciteit beschikbaar is en waar mogelijke knelpunten kunnen ontstaan in het net. Ook is onze investeringshouding proactiever en zijn ‘Masterplannen’ opgesteld die inzichtelijk maken wat de benodigde infrastructuur is om de doelstellingen voor 2050 te realiseren. Voor Enduris is naar voren gekomen dat we voor één regio waarschijnlijk te laat zijn, waardoor we een vooraankondiging van structurele congestie in de gemeenten Schouwen-Duiveland en Tholen hebben moeten afgeven.

Titel van risico:

9Verliezen van communicatienetwerk

Omschrijving van het risico

Door onzekerheden over de lange termijn beschikbaarheid van onze communicatienetwerken (GPRS en CDMA) bestaat het risico dat we de slimme meters niet kunnen uitlezen of meer kosten voor datacommunicatie moeten maken voor blijvende toegang of alternatieve technologie.

Risicobereidheid

Mijdend

Ontwikkeling t.o.v. 2019

=

Risico-inschatting

Top

Hoe hebben we hierop ingezet in 2020

In 2020 zijn investeringen gedaan in het CDMA netwerk die het mogelijk maken om de levensduur ervan te verlengen tot 2034. Daarnaast is Stedin in gesprek met het ministerie van EZK over de vormgeving van de veiling van de vergunning voor het gebruik van het CDMA netwerk vanaf 2025. De onderhandelingen met telecomproviders over het gebruik van het GPRS netwerk lopen door, in samenwerking met andere netbeheerders.

Titel van risico:

10Grotere kans op vervangingsgolf van verouderde assets

Omschrijving van het risico

We zien dat we met het huidige beleid een grotere kans hebben op een vervangingsgolf vanwege ouder wordende assets. Het voorbereiden op een (mogelijke) vervangingsgolf gaat gepaard met onzekerheid omdat de omvang en timing moeilijk te voorspellen is.

Risicobereidheid

Neutraal

Ontwikkeling t.o.v. 2019

+

Risico-inschatting

Hoog

Hoe hebben we hierop ingezet in 2020

We hebben enerzijds het risicogebaseerd onderhoud verder verbeterd en versterkt op basis van faalcurves. Anderzijds plannen we vervangingen door het gebruiken en combineren van veel meer databronnen. Hiermee hebben we de effectiviteit van onderhoud en vervangingen verhoogd. Zowel het risicogebaseerd onderhoud als het plannen van vervangingen gebeurt op basis van machine learning en advanced analytics.

+ Nieuw in 2020 / = Gelijk t.o.v. 2019 / ↑ Gestegen t.o.v. 2019 / ↓ Gedaald t.o.v. 2019

Kansen:

Titel van kans:

1Strategische leveranciersrelaties

Omschrijving van kans

Strategische relaties met leveranciers vergroten onze slagkracht en verbeteren onze kostenefficiëntie.

Ontwikkeling t.o.v. 2019

Kansinschatting

Hoog

Hoe hebben we hierop ingezet in 2020

We hebben een Strategic Vendor Board opgezet waarin we de samenwerking met bestaande en nieuwe leveranciers vormgeven, en het programmamanagement voor onze aanbestedingen uitvoeren. De oprichting van de nieuwe supply chain-organisatie in mei 2020 heeft als doel om levering (supply) goed af te stemmen op behoefte/vraag (demand). Door langetermijndoelen en behoeften (wederzijds) te delen met onze strategische leveranciers kunnen we effectiever en efficiënter samenwerken en gezamenlijke doelen behalen.

Titel van kans:

2Disruptieve technologieën en methoden

Omschrijving van kans

We zien als kans om nieuwe methoden, technologieën en nieuwe manieren van samenwerken toe te passen en data effectief te benutten. Hiermee kunnen we onze taak binnen het energiesysteem beter uitvoeren, ons innovatief vermogen vergroten, efficiënter werken en de energietransitie mogelijk maken.

Ontwikkeling t.o.v. 2019

=

Kansinschatting

Hoog

Hoe hebben we hierop ingezet in 2020

In 2020 is de ambitie rond waterstof in het aardgasnetwerk concreet geworden met het project Stad aan ’t Haringvliet op Waterstof in 2025. Ook zijn er concrete experimenten op het gebied van de reductie van piekbelasting in flats die op inductie-koken overgaan en er lopen pilots rond het faciliteren van decentrale elektriciteitsproductie en -uitwisseling. Daarnaast is Openingsbod 1.0 gelanceerd om de warmtetransitie inzichtelijk en beheersbaar te maken. Tot slot is er resultaat behaald met het innoveren van bestaande business-processen, zoals bijv. het inzetten van robotics op financiële goedkeuringsprocessen en bedrijfsvoering gas.

Titel van kans:

3Stakeholders en klanten meer regie laten krijgen

Omschrijving van kans

Door stakeholders en klanten te faciliteren en regie te geven stellen wij hen in staat het energiesysteem te verduurzamen tegen de laagst mogelijke maatschappelijke kosten.

Ontwikkeling t.o.v. 2019

=

Kansinschatting

Top

Hoe hebben we hierop ingezet in 2020

Door de ontwikkeling van producten en diensten op het gebied van o.a. warmtetransitie, elektrische mobiliteit en opwek bieden we klanten inzicht in de mogelijkheden op ons net op grond waarvan zij keuzes kunnen maken in de energietransitie. We creëren inzicht in wat onze omgeving op lange termijn van ons vraagt, zodat we doelmatig investeren en proactief met klanten in gesprek zijn over kansen en beperkingen in de energie-infrastructuur.

+ Nieuw in 2020/ = Gelijk t.o.v. 2019 / ↑ Gestegen t.o.v. 2019 / ↓ Gedaald t.o.v. 2019

Titel van kans:

4Bouwen van een toekomstbestendig IT-landschap

Omschrijving van kans

Stedin Groep wordt in toenemende mate een data- en IT-gedreven organisatie. Met het bouwen van een toekomstbestendig IT-landschap vergroten we onze flexibiliteit en innovatief vermogen.

Ontwikkeling t.o.v. 2019

=

Kansinschatting

Hoe hebben we hierop ingezet in 2020

Top

Om de flexibiliteit, de wendbaarheid en het innovatievermogen van Stedin te vergroten, moeten we procesarchitectuur en technologie zoveel mogelijk koppelen. De combinatie van het HICC-traject, de uitbouw van het API-management, het ontmaatwerken van SAP en de aanpak van de digitaliseringsinitiatieven, helpt Stedin om deze kans te verzilveren.

+ Nieuw in 2020 / = Gelijk t.o.v. 2019 / ↑ Gestegen t.o.v. 2019 / ↓ Gedaald t.o.v. 2019