In 2020 is de aanbestedingsprocedure afgerond voor de renovatie van het hoofdkantoor van DNWG aan de Anthony Fokkerstraat in Goes, Zeeland. Bij de aanbesteding is veel aandacht besteed aan duurzaamheid, zowel qua materiaalgebruik als qua energie en emissies.
In de aanbesteding zijn harde eisen gesteld. Bijvoorbeeld aan de isolatie, het hergebruik van materialen, het faciliteren van een (groen) wagenpark en een verminderd energieverbruik. Energielabel A is het uitgangspunt. In Zeeland gaan we voor het hoogst haalbare: alle energie uit eigen bron. Het streven is om na voltooiing van de verbouwing van het pand aan de Anthony Fokkerstraat om minstens twee andere locaties te sluiten.
Grondstofgebruik
Vanuit het oogpunt van duurzaamheid en uit zakelijke overwegingen streven we naar een zo hoog mogelijke mate van circulariteit. We kopen producten in met zo veel mogelijk gerecyclede grondstoffen, dagen leveranciers uit om producten te leveren die na levensduur maximaal te hergebruiken zijn en werken samen met onze afvalverwerkers om ze zo hoogwaardig mogelijk te recyclen. Voorbeelden zijn de Fair Meter en circulaire kabels. Om verantwoord met onze reststromen om te gaan, maken we afspraken met dienstverleners die deze voor ons inzamelen en verwerken.
KPI circulair inkopen en het grondstoffenpaspoort
Vanaf 2019 vragen we leveranciers bij aanbesteding van al onze primaire assets om een grondstoffenpaspoort in te vullen. Hiermee maken we inzichtelijk uit welke grondstoffen en materialen het product bestaat, hoeveel gerecyclede materialen het bevat en in welke mate het weer te recyclen is na de levensduur.
In 2020 hebben wij met het opvragen van 151 grondstofpaspoorten bij 17 leveranciers 100% van onze primaire assets uitgevraagd en inzicht verkregen in 96,5 % van onze primaire assets. Het target voor 2020 lag op 100%, inclusief de assets van DNWG. Dit betekent dat wij onze target nog niet hebben behaald. Reden hiervoor is dat niet alle assets die in 2020 zijn besteld, ook in 2021 nog worden afgenomen. Voor deze assets heeft het uitvragen van de grondstoffenpaspoorten een lagere prioriteit gekregen dan de grondstoffenpaspoorten voor assets die wel in 2021 worden gebruikt. De laatste grondstoffenpaspoorten uit 2020 worden zo snel mogelijk in beeld gebracht.
Nu wij 100% van onze primaire assets inzichtelijk hebben via de grondstofpaspoorten, gaan wij sturen op het verhogen van de mate van circulariteit van onze assets. We doen dit door de data uit de grondstofpaspoorten te analyseren, en in samenwerking met leveranciers te zoeken naar opties om assets meer circulair te maken. Dit kan bijvoorbeeld door meer gerecyclede grondstoffen te gebruiken of door ervoor te zorgen dat een asset na levensduur voor een groter gedeelte (hoogwaardig) te hergebruiken is. Deze verandering van focus betekent ook dat de KPI in 2021 wordt aangepast naar ‘% circulariteit van inkoop primaire assets’. Op basis van de huidige inzichten lijken wij een circulariteitspercentage te halen van 34,7%. Ons target voor 2021 ligt op 38%.
Aandacht voor grondstofgebruik in gehele keten
Om circulair te opereren, moeten we ook kijken naar vermindering van grondstoffengebruik in de organisatie, verlengen van levensduur van assets door o.a. herinzet en door hoogwaardige toepassingen te vinden voor assets en grondstoffen na levensduur. Stedin wil in 2021 een aantal programma’s ontwikkelen die tot betere prestaties leiden in het gehele systeem van inkoop tot hergebruik en recycling. Circulair denken in deze context leidt niet alleen tot een duurzamer, maar ook tot een financieel beter resultaat.
Afval (in kg)
In onderstaande tabel geven we de hoeveelheid afval weer van Stedin Netbeheer.
Afval | 2017 | 2018 | 2019 | 2020 |
---|---|---|---|---|
Totale hoeveelheid afval | 6.400.386 | 8.588.912 | 9.576.136 | 8.885.295 |
Totale hoeveelheid afval recycled | 5.831.399 | 7.755.969 | 8.623.144 | 7.710.474 |
Totale hoeveelheid afval niet-recycled | 568.987 | 832.943 | 952.992 | 1.174.821 |
% afval niet-recycled | 9% | 10% | 10% | 13% |
Totale hoeveelheid asbest | 487.730 | 771.930 | 718.550 | 756.645 |
% aandeel asbest in afval niet-recycled | 86% | 93% | 75% | 64% |
Uitfaseren van ‘SF6‘ in schakelinstallaties
SF6 is een isolatiegas dat wordt gebruikt in schakel- installaties van ons midden- en hoogspanningsnet. Dit gas zorgt ervoor dat vlambogen tijdens het schakelen snel worden gedoofd. Vanwege die eigenschap kan de schakelinstallatie relatief compact blijven. Handig als je een installatie moet bouwen in een station met weinig ruimte. SF6 heeft echter een groot nadeel. Een SF6-molecuul heeft een 23.000 keer groter CO2-equivalent dan een CO2-molecuul. Als SF6 in de atmosfeer komt is het dus schadelijk. De meeste schakelinstallaties zijn lekdicht, maar ieder jaar wordt er een beperkte hoeveelheid SF6 uitgestoten. In 2020 is door Stedin 5,84 kg SF6 bijgevuld (2019: 7,57 kg).
Stedin koopt de komende jaren duizenden schakelinstallaties zonder SF6-isolatiegas. Stedin heeft veel nieuwe schakelinstallaties nodig voor de uitbreiding van haar elektriciteitsnetten, en wil dat zo duurzaam mogelijk doen.
One Planet governance
De raad van bestuur (RvB) is verantwoordelijk voor de ambities en doelstellingen die voor Stedin Groep zijn opgesteld. In 2016 heeft de RvB ambities goedgekeurd die richting geven aan het duurzaamheidsbeleid van Stedin Groep op weg naar een klimaatneutrale organisatie in 2030. In 2020 zijn de strategie en de resultaten ook besproken met de Raad van Commissarissen.
Voor de grootste impactcategorieën (CO2-uitstoot, grondstofgebruik, uitstoot van fijnstof en inclusieve samenleving) zijn KPI's opgesteld voor de bedrijfsonderdelen die hier invloed op hebben. Via kwartaalrapportages worden resultaten op de KPI's gerapporteerd aan de RvB en de directeuren van de betrokken bedrijfsonderdelen. Ook wordt elk kwartaal een analyse gemaakt van strategische risico's en kansen waarbij het onderwerp duurzaamheid is opgenomen. Het strategisch risico 'te hoge milieubelasting' is niet opgenomen in het hoofdstuk Risicomanagement, omdat dit risico wordt beheerst binnen de gestelde risicobereidheid.
Risico’s voor Stedin bij klimaatverandering en mitigatie daarvan
Wij realiseren ons dat er bedrijfsrisico’s bestaan die gerelateerd zijn aan de effecten van klimaatverandering zoals stormen, overstromingen en natuurbranden. De ‘Task Force on Climate related Financial Disclosures’ van de Financial Stability Board is een van de initiatieven die transparantierichtlijnen geeft rond deze risico’s. In lijn met de aanbevelingen van deze task force is Stedin in 2020 aangesloten bij de ‘Climate Adaption Coalition’. Stedin heeft de ambitie om de samenwerking met deze coalitie voort te zetten en in 2021 onderzoek te doen naar de effecten van klimaatverandering voor ons bedrijf.
PV Privéregeling succesvol
Ook dit jaar heeft Stedin en renteloze lening voor de aanschaf van zonnepanelen beschikbaar gesteld aan haar medewerkers onder de werkkostenregeling. In totaal hebben 147 Stedin- en 60 DNWG-collega's de lening ontvangen. Met deze actie wordt jaarlijks zo’n 200.000 kg CO2-uitstoot bespaard.
Duurzame rating
Dit jaar heeft het ratingbureau ISS ESG ons een B-rating toegekend op het gebied van duurzaamheid. Dat is een 'prime' rating die aangeeft dat we tot de toppresteerders behoren in onze sector.
Allocatie en Impact rapport groene obligatielening
In 2019 heeft Stedin Groep voor het eerst in haar bestaan zogenoemde groene obligaties uitgegeven. Met een groene obligatie kunnen milieuvriendelijke projecten worden gefinancierd. Qua opzet is een groene obligatie hetzelfde als een normale obligatie. De prijsvorming werkt hetzelfde en ze worden op de reguliere manier via de beurs verhandeld.
Stedin Groep heeft een selectie van groene projecten gebundeld en daar een obligatielening voor uitgegeven. Het geld dat is opgehaald, investeren we in duurzame renovatie van onze kantoorpanden, de uitrol van de slimme meters en in ons net. Hieronder vallen aansluitingen van grote wind- en zonneparken en investeringen die meer invoeding van duurzame energie mogelijk maken. Er zijn obligaties uitgegeven voor een totaalbedrag van 500 miljoen euro. Meer informatie over de besteding van de groene obligatielening leest u in het allocatie- en impactrapport.
Stedin Groep blijft ook in de toekomst kijken naar mogelijkheden rond groene financiering. Hiertoe is het Green Finance Framework opgesteld dat beschikbaar is via onze website.
Coalitie Groene Netten
Groene Netten is een samenwerking tussen de acht grote infrabeheerders van Nederland: Alliander, Enexis, Gasunie, KPN, ProRail, Rijkswaterstaat, Stedin en TenneT. Samen zijn we verantwoordelijk voor maar liefst vijf procent van het totale Nederlandse energieverbruik. Omdat we ons realiseren dat we daarmee een enorme impact kunnen maken, hebben we een doel gesteld: samen de transitie naar de nieuwe, duurzame economie versnellen. We doen dit door samen te werken aan verschillende concrete projecten binnen vier kernthema’s: klimaat, circulariteit, biodiversiteit en impact meten. Zo ontwikkelen we bijvoorbeeld kabels met een lange levensduur, werken we toe naar honderd procent duurzame energie en het verlagen van de CO2-uitstoot.
In 2020 hebben alle partijen deelgenomen aan een ‘Impact Journey’ waarin de eerste stappen zijn gezet naar een maatschappelijke jaarrekening en het sturen op brede welvaart. Daarnaast heeft de werkgroep transparantie in het grondstoffenpaspoort geïmplementeerd en is er een groot project geïnitieerd om de haalbaarheid van een gezamenlijke interne CO2-beprijzing te onderzoeken.
Nieuw thema: biodiversiteit
Biodiversiteitsherstel is een relatief nieuw onderwerp op de duurzaamheidsagenda’s; 2021 is door de VN uitgeroepen tot hét jaar van de biodiversiteit. Coalitie Groene Netten heeft in 2020 biodiversiteit als nieuw thema benoemd; er is een unieke kans om een landelijke ecologische infrastructuur te vormen door het verbinden van de vele Groene Netten-locaties en -gronden. Gebied van Stedin kan samen met de grondgebieden van andere Groene Netten-partijen een rol spelen in het natuurherstel in Nederland. In 2020 is daarom samen met de Vlinderstichting een nieuwe ecologische hoofdinfrastructuur ontwikkeld. Hierin is vastgelegd dat Groene Netten-partijen samen 922 vierkante kilometer grond en water beheren – meer dan de Veluwe en een kwart van de landnatuur in Nederland. Dit is verdeeld over een infranetwerk van 802.500 kilometer.
In 2020 is de strategie vormgegeven die Stedin op dit nieuwe onderwerp wil volgen, zijn de eerste projecten in beeld gebracht en is er begonnen met ‘no regret’-maatregelen. In 2021 gaat het programma vanuit Stedin en Groene Netten vorm krijgen en starten we met drie grote projecten door het hele land.
Detailinformatie CO2-uitstoot Stedin Groep
De vergelijkende cijfers 2019 en 2018 zijn aangepast met emissiefactoren (bron: www.co2emissiefactoren.nl) indien van toepassing.
De Energie intensiteitsratio is het energieverbruik (in GJ) gedeeld door de jaarlijkse omzet (in € mln). De GHG emissie intensiteitsrato is de totale emissie van broeikasgassen incl. vergroening (in ton CO2eq) gedeeld door de jaarlijkse omzet (in € mln).
Transport | Eenheid | 2018 | 2019 | 2020 |
---|---|---|---|---|
Elektriciteitstransport | GWh | 21.330 | 21.100 | 20.171 |
Gastransport | mln. m3 | 4.852 | 4.651 | 4.365 |
Energie intensiteitsratio | Eenheid | 2018 | 2019 | 2020 |
---|---|---|---|---|
Energiegebruik | GJ | 233.927 | 182.168 | 157936 |
Jaarlijkse omzet | mln | € 1.268 | € 1.234 | € 1.228 |
Energie intensiteitsratio | GJ/€ mln | 184,5 | 147,6 | 128,6 |
GHG emissie intensiteitsratio | ||||
---|---|---|---|---|
Scope 1 | Eenheid | 2018 | 2019 | 2020 |
Gasverbruik gebouwen | ton CO2eq | 635 | 454 | 458 |
Lekverlies aardgasnetwerk | ton CO2eq | 42.719 | 42.181 | 41.949 |
Lease- & dienstauto's | ton CO2eq | 10.193 | 8.856 | 7.311 |
Totaal | ton CO2eq | 53.547 | 51.491 | 49.718 |
Scope 2 | Eenheid | 2018 | 2019 | 2020 |
Elektriciteit / warmteverbruik gebouwen | ton CO2eq | 826 | 238 | 1.168 |
Netverlies elektriciteit | ton CO2eq | 432.364 | 433.167 | 386.264 |
Totaal | ton CO2eq | 433.190 | 433.405 | 387.432 |
Scope 3 | Eenheid | 2018 | 2019 | 2020 |
Woon-werkverkeer, dienstreizen, vliegverkeer | ton CO2eq | 3.735 | 3.419 | 1.818 |
Totaal | ton CO2eq | 3.735 | 3.419 | 1.818 |
Totaal | Eenheid | 2018 | 2019 | 2020 |
Totaal voetafdruk | ton CO2eq | 490.472 | 488.315 | 438.968 |
Vergroening | ton CO2eq | -432.364 | -433.167 | -386.264 |
Totaal inclusief vergroening | ton CO2eq | 58.108 | 55.148 | 52.704 |
Jaarlijkse omzet | mln | € 1.286 | € 1.234 | € 1.228 |
GHG emissie intensiteitsratio | ton CO2eq/€ mln | 45,2 | 44,7 | 42,9 |
Vitaal vakwerk: Dave de Wit
Dave de Wit is specialist gasloos. Wat betekent het thema vitaal vakwerk voor hem? ‘Zorgdragen voor een gezonde geest in een gezond lichaam.’
>Wat maakt jouw werk van vitaal belang? Met andere woorden, waarom is jouw werk belangrijk voor de organisatie en maatschappij?
‘Ik hou me bezig met de veiligheid van de gasnetten en verwijder met mijn team gasleidingen die niet meer in gebruik zijn. Bijvoorbeeld omdat klanten zijn overgestapt op een andere energiebron. Dat soort leidingen blijven onder druk staan, wat tot gevaarlijke situaties kan leiden. Ze moeten eruit. Veel klanten vinden dat prima, maar als ze horen dat daarvoor de tuin open moet, zijn ze minder blij. Wij zijn met de ontwikkeling van een leidingtrekker bezig, waarmee we de leiding uit de grond trekken en daarmee minimale schade aan de tuin veroorzaken, anders dan een gat dat aan de gevel wordt gegraven. We zijn nu bezig met pilots en klanten reageren hier zeer positief op.’
>Waaraan herken je de vakman/vrouw in jouw vakgebied?
‘Een sterk gevoel voor veiligheid en klantbeleving staat voorop. Creativiteit binnen de kaders van veiligheid is ook belangrijk. In de praktijk komen we 101 verschillende situaties tegen: van een gasmeter achter de bank tot in een hokje naast het huis. Als je voor al dat soort situaties een oplossing weet, ben je wat mij betreft een echte vakman of -vrouw.’
>Hoe heb je gewerkt tijdens de lockdown? Wat was er anders dan normaal en hoe heb jij dat ervaren?
‘Het was voor mij vreemd. Ik werk al ruim 40 jaar voor Stedin en ik ben het gewoon niet gewend om vanuit huis te werken. Het scheelt me wel veel reistijd: ik stond vaak helemaal vast vanuit mijn woonplaats Spijkenisse. Dat mis ik dus absoluut niet. Mijn collega’s mis ik wel: communiceren via zo’n schermpje is toch anders. Ik moet er ook erg aan wennen om afstand te bewaren wanneer we buiten aan de leidingen werken. Je wilt elkaar iets laten zien en als je niet oplet, sta je zo te dicht op elkaar. We hebben dan ook de afspraak dat we elkaar scherp houden. Je moet het toch samen doen.’
>Hoe zorg je ervoor dat jij zelf vitaal/gezond blijft?
‘Ik heb in mijn tuinhuisje een spinfiets met een televisiescherm waar ik elke ochtend een halfuur op fiets. Daarnaast hebben we een grote hond die drie keer per dag een flink stuk moet lopen. Dat doen mijn vrouw en ik om en om. Ik ben altijd behoorlijk sportief geweest, maar toch kreeg ik twee jaar geleden uit het niets een hartinfarct. Het had niet veel gescheeld, de ambulance was net op tijd. Er zit dan toch iets in je lichaam dat niet goed is. Zo’n gebeurtenis zie ik als een signaal. Ik let er daarom extra op dat ik gewoon lekker bezig ben, in mijn werk en thuis.
>Waar haal je de meeste voldoening uit in je werk, met andere woorden, hoe houdt jouw werk jou vitaal?
‘Pionieren, dingen proberen op te lossen, de vertaalslag maken van beleid naar de praktijk. Daar haal ik voldoening uit. In het project rond het leidingtrekken doen er ook een aantal jonge monteurs van de Bedrijfsschool mee. Zij leren van zo’n innovatieproject, maar wij leren ook van hen. Ze zitten nog niet in een bepaalde gedachte vast en komen daardoor met leuke ideeën. Dat is mooi. Door er samen over te praten, komen we echt een stap verder.’