Betaalbare en efficiënte dienstverlening

Wij vinden het van belang dat de energietransitie tegen de laagst maatschappelijke kosten wordt gerealiseerd. Dit betekent ook dat wij zelf continu onderzoeken hoe we efficiënter kunnen werken.

Efficiency

In 2018 is een vijfjarig efficiencyprogramma ingezet dat moet leiden tot een structurele besparing op onze uitgaven. De initiële doelstelling was om € 150 miljoen in 2022 te rea­li­seren. In 2020 hebben we de doelstelling opgehoogd naar € 180 miljoen, te realiseren in 2025. Over 2018 tot en met 2021 hebben we € 143 miljoen aan besparingen gerealiseerd. We liggen hiermee goed op koers om eind 2025 het totale besparings­­niveau van €180 miljoen te realiseren. We kijken niet alleen naar besparingen op bedrijfskosten, maar ook kritisch of investeringen echt nodig zijn. Meer over onze investe­rings­plannen en de gerealiseerde investeringen leest u in 'Investeringen in onze netten'.

Een groot deel van de efficiencyverbetering realiseren we met de resultaten op onze strategische initiatieven. We zetten in op slimmer werken, meer gebruik maken van digitalisering en meer in ketens samenwerken met klanten, leveranciers en nutspartijen. We hebben dit jaar met name ingezet op het efficiënt voorkomen en verhelpen van storingen. Daarnaast zien we positieve resultaten in onze efficiency door de stapsgewijze integratie van DNWG in Stedin Groep. De samenvoeging en digitalisering van bedrijfsondersteunende activiteiten leveren ook belangrijke besparingen op. We werken steeds efficiënter, maar de omvang van ons werk neemt ook toe. Als gevolg daarvan stegen, ten opzichte van 2020, de kosten in absolute zin met € 55 miljoen naar € 1.155 miljoen.

Multidisciplinair werken

Het samenwerken in de ondergrond met bijvoorbeeld drink­water­bedrijven heeft veel voordelen; we voeren onze werkzaamheden efficiënter uit, realiseren besparingen, be­nutten schaars personeel beter en verminderen de overlast voor omwonenden. Door samen te plannen, bijvoorbeeld door het gelijktijdig vervangen van zowel gas- als waterleidingen, hebben we in 2021 een kostenreductie van ongeveer 7% bereikt ten opzichte van 'solo'­-projecten. Met steeds meer gemeenten sluiten we convenanten voor multidisciplinair werken. Bijvoorbeeld in Rotterdam, waar wij met de gemeente en waterbedrijf Evides samen onze projecten plannen en uitvoeren. In 2021 ging het om 19 projecten. Op deze 19 projecten levert dit een kostenreductie op van ruim 2% van de totale uitgaven.

De prognose voor te behalen voordelen door multidisciplinair werken was € 2 miljoen. Er is dit jaar ruim € 3 miljoen gerea­liseerd. Een verdere besparing volgt de komende jaren door de gezamenlijke contracten die we hebben en naar ver­wachting vanaf 2023 door de inzet van ‘ontdubbeld’ wer­ken in de ondergrond waarin we de rollen en taken anders gaan verdelen.

Werk ontdubbelen

Volgens de wet is dat ontdubbelen nu nog niet mogelijk. Medewerkers van Stedin mogen namelijk geen werk­zaam­heden uitvoeren voor derden zoals een drinkwater­bedrijf. Om dit voor het multi­disciplinair werken in de ondergrond toch mogelijk te maken, is een complexe juridische con­­struc­tie nodig. Daarom zijn we samen met de drinkwaterbedrijven in ge­sprek met poli­tiek en ministe­ries. In overleg met onze toezichthouders pro­be­­ren we te realiseren dat wij vanuit maat­schap­­­pe­­lijk belang zonder complexe en kost­bare constructies de werkzaamheden ontdubbelen.

In Stedin-gebied werken we aan het verder vormgeven van multidisciplinair werken. Dit doen we bijvoorbeeld met het uitzetten van aanbestedingen ter voorbereiding van de samenwerking met de drinkwaterbedrijven Dunea, Vitens en Oasen. Hier kunnen we nog niet 'ontdubbeld' werken. Dat ontdubbeld werken doen we nu al wel in de samenwerking met Evides; in Zeeland en straks ook in de Regio Rijnmond. Hierover leest u meer in de paragraaf 'Niet gereguleerde activiteiten'.

Slim vervangen van kabels

Bij vervanging van delen van het net kijken we niet alleen naar de kwaliteit van het net, maar houden we ook rekening met de toekomstige capaciteitsbehoefte. Slim vervangen betekent dat Stedin haar 10 kV-kabels die aan vervanging toe zijn waar mogelijk vervangt door 20 kV-kabels.

Betere afstemming hoeveelheid werk voor storingen

In 2021 hebben we voor het oplossen en voorkomen van storingen gewerkt aan het optimaal afstemmen van vraag en aanbod van werk. We zetten data en digitale middelen in om snel actie te kunnen ondernemen op onderbrekingen. Storingen vertonen een duidelijk tijdspatroon (seizoen, week, dagen, uren). Deze data gebruiken we om storingswerk te voorspellen. Op dit moment kijken we 4 tot 18 maanden vooruit. Hierdoor hebben we eerder trends in beeld waarop we kunnen anticiperen.

Netontwerp Automatisering Nieuwbouwwijken

Met computeralgoritmen hebben we netontwerpen van nieuwbouwwijken geautomatiseerd. Zo'n netontwerp laat zien waar de kabels in de grond moeten lopen naar de aansluitingen. Nu zijn Stedin engineers in staat om deze ontwerpen zo'n drie keer sneller op te leveren. Daarnaast maakt het algoritme ook efficiëntere ontwerpen. Dat levert een potentiële besparing op van naar schatting 15.000 meter gelegde kabel per jaar.

Betaalbare energie door het faciliteren van de energiemarkt

Stedin is vooral bekend door de werkzaamheden aan het energienetwerk. Achter deze zichtbare wereld verwerken we een enorme hoeveelheid gegevens correct en tijdig in onze systemen. Informatie over de capaciteit van aansluitingen, metergegevens en het ‘rond rekenen’ van alle energie­stro­men over ons netwerk. De klant krijgt een factuur van de energieleverancier waar ook de kosten voor het netbeheer bij zijn inbegrepen. De energieleverancier betaalt Stedin ver­vol­gens maandelijks voor het gebruik van ons netwerk. We zor­­gen voor goed werkende processen tegen maatschappelijk verantwoorde kosten. Zo kunnen klanten zorgeloos wisselen van energieleverancier, hebben zij inzicht in hun energie­ver­bruik en is het eenvoudig om energie terug te leveren.

Marktfacilitering: feiten en cijfers 2021

  • Data verwerkt van 4,5 miljoen aansluitingen.
  • Transportkosten in rekening gebracht bij onze klanten: Omzet van € 1.104 miljoen in 2021.
  • Maandelijkse validatie van verbruik op ruim 45.000 grootverbruik en zakelijke aansluitingen.
  • Switches (naar een andere energieleverancier) van klanten op 685.196 aansluitingen verwerkt.
  • Controles op 20.529 GWh getransporteerde hoeveelheid elektriciteit en 4.907 miljoen m3 gas in 2021.

Energieprijzen

Hoge energieprijzen zetten de liquiditeit van marktpartijen zoals energieleveranciers onder druk. Er zijn landelijk af­spra­ken gemaakt over hoe om te gaan met een marktpartij die zijn klanten geen energie meer kan leveren. Hier wordt strak op gemonitord en indien nodig direct op geacteerd. Vanuit onze rol monitoren we de maandelijkse betalingen van markt­partijen aan Stedin. In 2021 hebben we 3 keer een melding gedaan bij de ACM over door Stedin gederfde in­komst­en. We zorgen ervoor dat de gederfde inkomsten van de failliete partij op een correcte manier in de toekomstige tarieven worden verrekend. Ook zorgen we dat de admi­ni­stratie wordt gedaan voor alle klanten die na een faillisse­ment bij een andere energieleverancier terecht komen. In 2021 ging het om ongeveer 43.000 klanten van met name Welkom Energie, KEN/Anodey, Fenor en Sepa Green Energy.

Virtueel 1 netbeheerder

Stedin heeft in een goede samenwerking met andere netbeheerders geïnvesteerd. Onder het motto van ‘virtueel 1 netbeheerder’ stemmen we processen op elkaar af, zodat marktpartijen op steeds meer dezelfde kwaliteit kunnen rekenen. Elk jaar meten we de tevredenheid van de vele spelers in de sector.

In de jaarlijkse meting van de tevredenheid van marktpartijen over de netbeheerders trok Stedin in 2021 de stijgende lijn door. De markt beoordeelde de dienstverlening met een 7,3 en ook de Customer Effort Score (klantgemak) verbeterde sterk. Stedin Groep neemt daarmee ten opzichte van de overige netbeheerders een mooie tweede plaats in.

C-ARM

Een belangrijke stap binnen de nationale marktfacilitering vormde het uitvoeren van dataprocessen in één centraal systeem: C-ARM (Centralisatie Allocatie, Reconciliatie en Meetdata). In november 2021 werd dit programma tot winnaar uitgeroepen van de Computable Awards in de categorie ‘grootzakelijke ICT- projecten’. Een prestigieuze blijk van waardering voor de goede samenwerking tussen de 7 regionale netbeheerders en EDSN (Energie Data Services Nederland). C-ARM wordt de komende jaren verder geoptimaliseerd onder de noemer Allocatie 2.0. Dit gebeurt in afstemming tussen de netbeheerders en samen met marktpartijen zoals de energieleveranciers.