Leveringszekerheid
We werken voortdurend aan de betrouwbaarheid van onze netten. Leveringszekerheid en het voorkomen en terugdringen van het aantal storingen en storingsminuten staat hierbij centraal.
Om storingen in een eerder stadium te kunnen opsporen, zetten we in op inspecties, in combinatie met data. Wanneer zich toch storingen voordoen, verhelpen we deze zo snel mogelijk met het minste ongemak voor onze klanten. In 2021 hebben klanten gemiddeld 19 minuten geen elektriciteit gehad (2020: 26 minuten). De doelstelling voor 2021 was minder dan 17 minuten, wat betekent dat de doelstelling voor gemiddelde uitvalduur niet is gehaald. Dit wordt met name veroorzaakt door een storing met grote impact in de gemeente Stichtse Vecht. Ook waren er twee wat grotere storingen in Rotterdam en Den Haag. Bij elkaar staan deze drie storingen voor een uitvalduur van ruim 2 minuten. Dat is 12% van de uitvalduur in 2021. Voor gas is de uitvalduur 29 seconden. Dit is ruim onder de doelstelling van 1 minuut voor 2021.
Jaarlijkse uitvalduur elektriciteit (in minuten)
Oorzaken uitvalduur elektriciteit (in procenten)
We hebben dit jaar de oorzaken van storingen beter geregistreerd. Hierdoor is het percentage in de categorie ‘overige’ gedaald ten opzichte van vorig jaar (2020: 24%). Vooral door de toename van het aantal graafwerkzaamheden is het percentage storingen dat werd veroorzaakt door dergelijke werkzaamheden bijna verdubbeld in vergelijking met vorig jaar (2020: 16%).
Jaarlijkse uitvalduur gas (in seconden)
Oorzaken uitvalduur gas (in procenten)
Voor gas is het aantal oorzaken van uitvalduur redelijk stabiel gebleven ten opzichte van vorig jaar. Er is een verbetering te zien bij de categorie 'overige'. Het aantal graafschades is licht gestegen (2020: 13,5%). Het percentage ligt lager dan bij elektriciteit, omdat het gasnet 40 cm dieper ligt dan het elektriciteitsnet. Op deze diepte vinden minder graafwerkzaamheden plaats.
Leveringsbetrouwbaarheid (in procenten)
De leveringsbetrouwbaarheid is iets gestegen ten opzichte van vorig jaar. We zijn trots dat onze netten tot de beste van de wereld behoren.
Snelle storingsdetectie
De beschikbaarheid van data en het slim besturen van onze netten zijn de basis voor het voorspellen, plannen en oplossen van storingen. Zo kunnen we sneller het type storing bepalen en in kortere tijd verhelpen. Die tijdswinst boeken we bijvoorbeeld door de storing al tijdens de aanrijtijd van de monteur te analyseren. Ook helpt het beter kunnen voorspellen van storingen bij het tijdig en helder informeren van onze klanten.
De oorzaken en het voorkomen van storingen
Veroudering netten
De gemiddelde leeftijd van het Stedin-net neemt toe en dat is en blijft een belangrijk aandachtspunt. De materialen in onze elektriciteits- en gasnetten willen wij zo lang mogelijk gebruiken en we vervangen alleen dat wat echt nodig is. Zo houden we de maatschappelijke kosten voor de energievoorziening zo laag mogelijk. Veiligheid en betrouwbaarheid houden we daarbij vanzelfsprekend nauwlettend in de gaten. Met behulp van data en het voorspellen van faalcurves maken we steeds betere keuzes en nemen we tijdig maatregelen. Dat noemen we 'risicogebaseerd vervangen'. In de komende jaren zijn gerichte interventies nodig om ons net ook op de lange termijn goed en veilig te houden. We moeten dus niet alleen investeren in de energietransitie, maar óók in de kwaliteit van onze netten voor de langere termijn.
Storingslokalisatie
In Rotterdam en Den Haag duren laagspanningsstoringen langer dan gemiddeld in ons verzorgingsgebied. Daarom hebben we een pilot gedaan waarbij slimme meters in Rotterdam en Den Haag tijdens een laagspanningsstoring worden ‘gepingd’. De meter geeft dan aan of hij bereikbaar is en zo weten wij of deze aansluiting een storing heeft. Voor het oplossen van een storing is het voor de netbeheerder belangrijk om van tevoren te bepalen hoe groot de storing is en op welk netvlak deze zich bevindt. Met die informatie kunnen we de juiste aantallen monteurs met de juiste vaardigheden en aanwijzing naar de storing sturen. Storingen worden hierdoor sneller opgelost.
Eurovisie Songfestival en Formule 1
Dit jaar vonden het Eurovisie Songfestival én de Formule 1 plaats in ons verzorgingsgebied: twee grootschalige evenementen met miljoenen kijkers wereldwijd. Omwille van continue bedrijfsvoering en een ongestoord verloop stellen we voor dit soort grootschalige evenementen crisisteams samen. We nemen maatregelen om eventuele storingen te voorkomen, zoals het uitstellen van onderhouds- en graafwerkzaamheden in de omgeving van het evenement. Ook hebben we tijdens het evenement een verhoogde staat van paraatheid. Zowel het Eurovisie Songfestival als de Formule 1 is vlekkeloos verlopen.
Graafwerkzaamheden
In 2021 is het aantal werkzaamheden in de ondergrond toegenomen met 10%. Als gevolg daarvan neemt ook het aantal schades aan onze netten toe. De directe herstelkosten hiervan zijn in Stedin-werkgebied zo'n € 4 tot 5 miljoen per jaar. Deze kosten zijn voor een groot deel te verhalen op de veroorzaker van de graafschade.
Het is goed om het stijgende aantal graafschades in de juiste context te plaatsen. De energietransitie, woningbouw, wegenbouw en de snelle uitrol van glasvezelnetten brengen met zich mee dat er steeds vaker gegraven moet worden. Waar meer gegraven wordt, is de kans op schade groter. De ondergrond in onze drukke regio's is immers vol. Gelukkig zijn wij in staat om de toename van het aantal schades te beperken: De 10% stijging van het aantal graafwerkzaamheden heeft Stedin 5% meer graafschades opgeleverd. Dat toont aan dat de maatregelen die we nemen om risico’s op graafschade te reduceren resultaat hebben.
Deze maatregelen nemen we om graafschade te voorkomen:
- We sluiten convenanten met telecombedrijven en gemeenten rond het aanleggen van glasvezelnetten. Ook is er intensievere begeleiding vanuit Stedin met werkbezoeken en instructies voor uitvoerende medewerkers. Hierdoor lukte het om het relatieve aandeel van schades door de aanleg van glasvezelnetten met een kwart te verlagen, tot circa 20% van het aantal graafschades.
- De campagne 'Veilig graven' is ook in 2021 voortgezet. De campagne had opnieuw een positief effect: in het voorjaar zagen we een daling van ruim 10% van graafschades door particulieren.
- In het Kabel- en Leidingoverleg werken we samen met alle organisaties die in de ondergrond werken om een gezamenlijk kader te scheppen om het aantal graafschades terug te dringen. Ook werkt Stedin al een aantal jaren volgens de richtlijn die is opgesteld ter voorkoming van graafschades (CROW 50).
Storing met grote impact in 2021
Een storing kan om verschillende redenen grote impact hebben. Het kan gaan om een groot aantal klanten, maar ook om een klant met kritische processen die niet stil mogen vallen. In 2021 hebben we 1 storing met grote impact gehad. Op dinsdag 12 oktober was er een complexe middenspanningsstoring in de gemeente Stichtse Vecht. 5.420 klanten zaten zonder stroom.
De storing duurde ruim 13 uur. De oorzaak was een defecte kabel. Door een telefonie-/datastoring bij de provider kwam dat signaal niet goed door, waardoor we informatie niet konden uitlezen en het moeilijk was om te lokaliseren waar de stroomstoring zich bevond. De stroomstoring leidde op sommige plekken tot ergernis en overlast, bijvoorbeeld bij woonzorgcentrum Merenhoef in Maarssen. Daar was extra personeel ingezet om alle bewoners goed te kunnen helpen. De getroffen klanten die langer dan vier uur zonder stroom zaten, krijgen van ons een compensatie voor de stroomstoring.
Noodweer in Leersum
Op vrijdag 18 juni 2021 kreeg Leersum het flink te verduren tijdens extreem noodweer. Hulpdiensten moesten uitrukken en ook Stedin kreeg een melding.
Stedin-storingsmonteurs verhielpen op verschillende locaties in het dorp storingen. Gedurende de avond en nacht bleek dat er vijf gasstoringen waren. Ook waren de nodige elektraleidingen en lichtmasten kapot door omgewaaide bomen. Daarom werd vroeg in de avond uit voorzorg besloten om de spanning van het Openbare Verlichtingen-net te halen. Hierdoor moesten hulpdiensten op veel plekken in het donker of met noodverlichting verder werken. In de loop van de dag erna waren de grootste problemen opgelost.
Onderhoud en vervanging
Slim, risicogebaseerd onderhoud
Datagedreven risicogebaseerd onderhoud staat in een hoge versnelling. Hierbij zetten we data in om te bepalen waar onderhoud echt nodig is en waar niet en welke assets aan vervanging toe zijn. Dit levert naast een kwaliteitsverbetering ook jaarlijks besparingen op. Een paar voorbeelden van de manier waarop we data inzetten voor onderhoud:
- Ondergrondse oliedrukkabels monitoren we op dit moment met analoge manometers op olielekkages. Het gaat hierbij om ongeveer 80 verbindingen van in totaal 800 km. Sluimerende lekkages worden door deze meters niet op tijd gesignaleerd. Met de introductie van de digitale druksensor met draadloze communicatiemogelijkheden is het mogelijk om de oliedruk continu te monitoren en sluimerende lekkages op tijd te signaleren. Hiermee kan milieuverontreiniging voorkomen worden.
- In het gasnet is Stedin ook bezig met digitaliseringsmogelijkheden om slimmer te werken. In de gasstations hebben we een pilot lopen om de informatie uit klepstanden en in- en uitlaatdruk op te halen. Naast de mogelijkheid om de energievoorziening vast te stellen, geeft het ook aan waar de beveiligingen mogelijk uitgevallen zijn. Hiermee is het mogelijk om gericht onze monteurs op pad te sturen en de effectiviteit te verhogen.
- Vermogenstransformatoren regelen de trapstand naar een ander spanningsniveau of de kwaliteit van de elektriciteitsvoorziening. Het aantal schakelingen van de trapstand bepaalt de onderhoudscyclus van de transformator. Deze transformatoren zijn uitgerust met een analoge meter voor de registratie van het aantal schakelingen. Met een eenvoudige IT-oplossing bepalen we de registratie van deze schakelhandelingen nauwkeuriger en op afstand. Dit bespaart niet alleen capaciteit bij het ophalen van de gegevens, maar draagt ook bij aan een effectievere onderhoudscyclus en een langere levensduur.
Ook voor het op het juiste niveau houden van onze assets zijn aanzienlijke investeringen nodig. In het hoofdstuk 'Financieel, economische prestaties' leest u hier meer over.
Versneld vervangen brosse leidingen
Voor 2030 moeten we brosse gasleidingen (grijs gietijzer en asbestcement) vervangen. Stedin heeft deze deadline vervroegd naar 2028. Voor 2021 was het vervangen van 180 km brosse leidingen gepland. Deze doelstelling is met het vervangen van 188 km brosse leidingen gerealiseerd. Ongeveer 60% van de brosse leidingen is nu vervangen, er ligt nog 1.222 km van deze leidingen in ons werkgebied. In Zeeland is - met de vervanging van 5 km in 2021 - 90% van het aantal kilometer brosse leidingen vervangen.
Planning gasvervanging binnenstad van Delft
Net als in veel andere steden staat Stedin in Delft voor een enorme vervangingsopgave van brosse leidingen. We moeten in Delft 16 km gasleiding vervangen. Daarnaast wil de gemeente drainage aanleggen, kades onderhouden en tientallen kilometers aan wegen, riolering en waterleidingen vervangen. Daarom hebben Stedin, de gemeente Delft en Evides met behulp van het platform SynergieNL de verschillende behoeftes samengebracht. De binnenstad van Delft is in clusters verdeeld. Per cluster is gekeken waar we werkzaamheden kunnen combineren en wat het meest urgent is. Het resultaat: we realiseren de planning voor 2028 en inwoners van Delft ervaren minder overlast.