Stedin Groep onderscheidt de volgende relevante marktrisico’s:

• Valutarisico: het risico dat wordt gelopen bij waardeveranderingen in financiële instrumenten als gevolg van koersveranderingen in vreemde valuta;

• Renterisico: het risico dat wordt gelopen bij waardeveranderingen in financiële instrumenten als gevolg van een renteverandering in de markt;

• Commodityprijsrisico: het risico dat de waarde van een financieel instrument verandert als gevolg van veranderingen in commodityprijzen. Stedin Groep heeft met name met dit type risico te maken bij de inkoop van netverliezen en is gevoelig voor het effect van marktfluctuaties in de prijzen van diverse energie commodities, zoals elektriciteit en groencertificaten. Het commodity prijsrisico is onderdeel van de financiële meerjarenplanning en wordt tot op heden niet afgedekt met derivaten. Wel heeft Stedin lange termijn inkoopcontracten afgesloten waarbij prijzen voor bepaalde inkoopvolumes op lange termijn vast liggen.

Onderstaande tabel geeft de reële waarde en boekwaarde van de leningenportefeuille die onderhevig zijn aan marktrisico's. Voor een bedrag van € 3,1 miljard zijn de leningen vastrentend (reële waarderisico). Voor de andere leningen binnen de leningenportefeuille gelden variabele rentepercentages die de ontwikkeling van de marktrente (kasstroom renterisico) volgen.

De reële waarde van de obligatieleningen is bepaald op basis van de slotbeurskoers van het jaar. Deze waarde is bepaald volgens reële waardeniveau 1. De reële waarde van de overige leningen is bepaald door middel van de contante waardemethode (volgens de ‘inkomstenbenadering’). Hierbij is uitgegaan van de relevante marktrentetarieven voor vergelijkbare schulden. Daarmee vallen de gegevens voor deze waarderingsberekening onder reële waardeniveau 2. De tabel laat niet de achtergestelde eeuwigdurende obligatielening zien aangezien deze onder IFRS wordt geclassificeerd als eigen vermogen, zie 22 Groeps­vermogen voor meer details.

Valutarisico

Het valutarisico binnen Stedin Groep heeft met name betrekking op opgenomen leningen die luiden in een andere valuta dan de euro. De valutarisico’s betreffen risico’s ten aanzien van toekomstige kasstromen in vreemde valuta, alsmede ten aanzien van balansposities in vreemde valuta. In 2009 zijn leningen aangegaan in Japanse yens (JPY) om in de financieringsbehoefte van Stedin Groep te voorzien.

In de consolidatie opgenomen vennootschappen mogen zonder instemming van de Treasury-afdeling geen substantiële posities in vreemde valuta aanhouden. Op basis van de totale positie in een vreemde valuta en de bijbehorende vastgestelde limiet voor open posities bepaalt de Treasury-afdeling of het afdekken van het risico gewenst is en welke strategie daarbij zal worden gevolgd.

Kasstroomafdekkingen valutarisico

Stedin Groep heeft het valutarisico met betrekking tot deze leningen voor de hele looptijd afgedekt met cross-currency interest rate swaps. De belangrijkste nominale waarde en koers van de financiële afgeleide instrumenten per 31 december 2023 zijn als volgt weer te geven:

Stedin past kasstroomhedge afdekking toe op deze leningen en afgeleide instrumenten waardoor de koersverschillen van de leningen en mutaties van de reële waarden van de derivaten in samenhang in de kasstroomhedge reserve worden verwerkt en eventuele ineffectiviteit in de afdekking in samenhang in de winst- en verliesrekening worden verwerkt. Hierna zijn verdere details van de afdekkingsrelatie opgenomen:

De hedgerelaties hebben niet geleid tot hedge ineffectiviteit in de verslaggevingsperiode. In 32.4 Derivaten en kasstroom hedgereserve is een specificatie van het verloop van de kasstroom-hedgereserve opgenomen.

Renterisico

Het renterisicobeleid is erop gericht de netto financieringslasten zoveel mogelijk te laten aansluiten bij de ontwikkeling van de benchmarks die de toezichthouder ACM gebruikt voor de vaststelling van de toegestane inkomsten voor Stedin Groep.

De gemiddelde rentevoet is berekend als het gewogen gemiddelde van de maandelijkse rentelasten in 2023. Indien alle overige variabelen constant blijven, zal een algemene stijging van Euribor (voor een periode van twaalf maanden) met 1%-punt naar schatting leiden tot een daling van het resultaat voor belastingen met € 2,3 miljoen (31 december 2022: € 2,0 miljoen).

Kasstroomafdekking renterisico

Stedin Groep is in het verleden, anticiperend op de uitgifte van leningen, derivaten aangegaan om het renterisico tijdens de looptijd van de lening af te dekken. Op balansdatum zijn de derivaten die hiervoor zijn aangegaan afgewikkeld.

Reële waarde afdekking

Stedin Groep past reële waarde afdekking toe om een deel van haar vastrentende leningen om te zetten naar variabele rentedragende leningen en zo op een goede wijze aan te sluiten op de strategische allocatie tussen variabele en vaste rentedragende leningen. Per 31 december 2023 heeft Stedin Groep geen actieve afdekkingsrelaties voor renterisico (2022: € - 29 miljoen).

Commodityprijsrisico

Met name op het gebied van inkoop van netverliezen heeft Stedin Groep te maken met een commodityprijsrisico. Hierbij is Stedin Groep gevoelig voor het effect van marktfluctuaties in de prijzen van diverse energiecommodities, zoals elektriciteit, gas en groencertificaten. Om de gevoeligheid voor prijsschommelingen op de korte termijn te verminderen en de voorspelbaarheid van de kosten te vergroten, wordt voor een belangrijk deel van de elektriciteits- en gasinkopen de prijs één tot drie jaar van tevoren gefixeerd. Daarnaast vindt frequent overleg met een vertegenwoordiging van de Raad van Bestuur plaats, met als doel tijdig te kunnen ingrijpen wanneer de situatie daarom vraagt. Het resterende commodityprijsrisico is niet afgedekt met derivaten.

Het maximale kredietrisico is gelijk aan de balanswaarde van de financiële activa inclusief derivaten. Het kredietrisico van Stedin Groep op financiële instellingen heeft voornamelijk betrekking op liquide middelen en derivaten voor rente- en valuta-afdekkingstransacties. Het Treasury beleid houdt rekening met limieten per tegenpartij en per looptijd om concentratie van kredietrisico’s te beperken en vereist een minimale credit rating van A- equivalent Standard & Poor’s (S&P) en/of Moody’s en/of Fitch heeft (waarbij de laagste rating leidend is).

Kredietrisico voor vorderingen en contractactiva

Het kredietrisico beleid heeft als uitgangspunt om aan klanten geen andere kredieten te verstrekken dan normale leverancierskredieten zoals vastgelegd in de van toepassing zijnde leveringsvoorwaarden. Maatregelen die worden toegepast om het debiteurenrisico te beperken zijn:

• het gebruik van kredietlimieten, of bankgaranties voor zakelijke partijen;

• vorderingen behoren in principe binnen dertig dagen te worden voldaan volgens standaard leveringsvoorwaarden;

• debiteurenvorderingen die niet tijdig worden betaald worden gemonitord en actief herinnerd;

• de inzet van incassobureaus en differentiatie in incassomethoden voor actuele en historische klanten.

Het kredietrisico op handelsdebiteuren kan worden gesplitst naar voornamelijk kleinverbruik (gereguleerd) en grootverbruik klanten.

Bij kleinverbruik klanten ligt het kredietrisico sinds de invoering van het leveranciersmodel bij de energieleveranciers, waarmee het concentratierisico daar is toegenomen. Hiervoor zijn diverse risico mitigerende maatregelen geïmplementeerd, waaronder periodieke monitoring en rapportage van het risicoprofiel van de energieleveranciers. Voor de waardering van kredietrisico op energieleveranciers worden individuele signalen voor mogelijke oninbaarheid en credit ratings gebruikt.

Voor grootverbruik klanten, overige vorderingen en contractactiva is het kredietrisico gering doordat de meeste vorderingen van beperkte omvang zijn en tevens is het concentratierisico beperkt. Stedin Groep hanteert voor de inschattingen van risico’s in de verschillende grootverbruik portefeuilles een vereenvoudigd model dat gebaseerd is op de Stedin historie van vorderingen met eenzelfde risicoprofiel en dit model wordt aangevuld met verwachte ontwikkelingen van de debiteuren en de economische omgeving.

Specificatie van de handelsdebiteuren, nog te factureren bedragen, vooruitbetaalde bedragen en overige vorderingen:

Specificatie van de uitstaande handelsdebiteuren (inclusief nog te factureren, exclusief vooruitbetaalde bedragen en overige vorderingen en overlopende activa) en debiteurenvoorziening naar ouderdom:

De voorziening voor verwachte kredietverliezen bestaat voor een bedrag van € - miljoen (2022: € 3 miljoen) uit debiteuren die volledig zijn voorzien. In de volgende tabel is de mutatie in de debiteurenvoorziening nader gespecificeerd:

In 2023 zijn voor een bedrag van € 4 miljoen enkele reeds voorziene vorderingen op in 2021 gefailleerde energieleveranciers afgeschreven.

De kosten van verwachte kredietverliezen zijn opgenomen als onderdeel van de overige bedrijfskosten.

Liquiditeitsrisico omvat het risico dat Stedin Groep niet in staat is om de benodigde financiële middelen te verkrijgen om tijdig aan haar verplichtingen te voldoen. In verband hiermee beoordeelt Stedin Groep regelmatig de verwachte kasstromen over een periode van een aantal jaren. Deze kasstromen omvatten onder meer operationele kasstromen, dividenden, rentebetalingen en aflossingen van schulden, vervangingsinvesteringen en de consequenties van wijzigingen in de kredietwaardigheid van Stedin Groep. Het doel is te allen tijde voldoende middelen ter beschikking te hebben om in de liquiditeitsbehoefte te kunnen voorzien. Om te voorkomen dat Stedin Groep niet in staat is te voldoen aan haar financiële verplichtingen wordt groot belang gehecht aan het beheersen van alle hiervoor vermelde risico’s. Daarnaast wordt de liquiditeitsbehoefte gepland op basis van kasstroomprognoses voor de korte termijn, middellange en lange termijn. De vermogensbehoefte wordt door de afdeling Treasury afgezet tegen de beschikbare middelen.

Financieringsbeleid en kredietruimte

Het financieringsbeleid is gericht op het ontwikkelen en onderhouden van een optimale financieringsstructuur, rekening houdend met de huidige activabasis, de afspraken en uitgangspunten ten aanzien van regulering en het investeringsprogramma. Uitgangspunten voor het financieringsbeleid zijn toegang tot de kapitaalmarkt en flexibiliteit tegen acceptabele financieringsvoorwaarden en -kosten. Financieringen worden centraal aangetrokken en intern aangewend. Dochterondernemingen worden gefinancierd met een combinatie van eigen vermogen en intercompany leningen.

In juni 2023 heeft Stedin Groep een vernieuwde doorlopende kredietfaciliteit (RCF) van € 800 miljoen afgesloten met zes banken en een looptijd van 5 jaar. Met wederzijdse instemming kan de looptijd tweemaal met 1 jaar worden verlengd. De vernieuwde RCF vervangt de eerdere RCF van € 600 miljoen die in juli 2024 zou aflopen en dient als backstop-faciliteit. Gedurende 2023 is geen gebruik gemaakt van de RCF.

Daarnaast heeft Stedin Groep een Euro Commercial Paperprogramma van € 750 miljoen, waaronder ultimo 2023 € 125 miljoen is getrokken (2022: € 150 miljoen) en een Euro Medium Term Note programma van € 3 miljard, waaronder ultimo 2023 een bedrag van € 2,5 miljard is uitgegeven (2022: € 2,5 miljard).

Uitgaande kasstromen

De specificatie van de gedurende de komende jaren verwachte nominale kasuitstromen inclusief eventuele rente uit hoofde van financiële verplichtingen, is hieronder opgenomen. De kasstromen van de derivaten zijn gebaseerd op de verwachte netto uitgaande kasstromen (zie tevens  25 Rentedragende schulden  voor de looptijden).

In de handelscrediteuren en overige schulden zijn onder 'contractverplichtingen' vooruitontvangen opbrengsten opgenomen voor een bedrag van € 25 miljoen (2022: € 23 miljoen).

Derivaten

De derivaten hebben ultimo 2023 een kortlopend karakter. De derivaten vallen, evenals in 2022, onder reële waarde niveau twee. De toegepaste kasstroomafdekkingsinstrumenten zijn derivaten die netto tussen partijen worden afgerekend.

Kasstroomhedgereserve

Het verloop van de kasstroomhedgereserve is als volgt:

De kasstroomhedgereserve is als volgt onder te verdelen naar actieve afdekkingsrelaties en reserves waarvoor de afdekking is beëindigd en de reserve zal worden gereclassificeerd naar de winst- en verliesrekening met de toekomstige kasstromen.

Specificatie van de perioden waarin de kasstromen van de kasstroomafdekkingen naar verwachting zullen worden gerealiseerd:

Het totaal van de kasstroomafdekkingen dat in de toekomst in het resultaat wordt verwerkt is onder aftrek van belastingen opgenomen in de reserve kasstroomafdekkingen. De perioden waarin de resultaten van de kasstroomafdekkingen naar verwachting gerealiseerd zullen worden: