Leveringszekerheid
We werken voortdurend aan de betrouwbaarheid van onze netten. Leveringszekerheid en het voorkomen en terugdringen van het aantal storingen en storingsminuten staat hierbij centraal.
In 2022 hebben klanten gemiddeld 22 minuten geen elektriciteit (2021: 19 minuten) gehad. Dit ligt ruim boven de target van maximaal 17 minuten. Twee grote storingen in Spijkenisse en Schiedam waren samen goed voor bijna 4 minuten. Maar ook zonder deze twee storingen zou de uitvalduur elektriciteit boven de gestelde target zijn uitgekomen op iets meer dan 20 minuten. Hoewel we storingen in 2022 sneller weten te verhelpen viel het effect daarvan weg door deze twee grote storingen. Daarnaast hebben we te maken gehad met een klein aantal complexe storingen in ons elektriciteitsnet waarbij het juist langer duurde om de storing op te lossen. Bij gas zien we in 2022 een uitvalduur van 50 seconden (2021: 26 seconden).
De gemiddelde uitvalduur elektriciteit en gas in Nederland wordt na de publicatiedatum van dit jaarverslag bekend.
Jaarlijkse uitvalduur elektriciteit (in minuten)
Jaarlijkse uitvalduur gas (in seconden)
Leveringsbetrouwbaarheid (in procenten)
Mede door twee grote storingen is onze leveringsbetrouwbaarheid licht gedaald ten opzichte van 2021.
Storing met grote impact: Spijkenisse
Bij een brand in januari 2022 in een verdeelstation in Spijkenisse werden 16.793 huizen en bedrijven getroffen. De brand ontstond onder de schakelinstallatie, iets wat zelden gebeurt. Omdat op die plek geen beveiliging was die automatisch de elektriciteit afschakelt als er iets misgaat, kon de brand veel schade aanrichten. Met man en macht is er gewerkt om de situatie te herstellen met twee noodcontainers en acht noodstroomaggregaten. Het onderzoek naar deze storing heeft ertoe geleid dat de automatische beveiligingssystemen van onze 150 grote verdeelstations worden verscherpt.
Tijdens het herstellen van de storing konden we rekenen op de hulp en ondersteuning van de veiligheidsregio, gemeente en bewoners. De veiligheidsregio coördineerde het calamiteitenproces en de gemeente opende het stadhuis voor opvang van bewoners en zette een noodnummer in. Dit is een unieke calamiteit die op deze schaal niet vaak voorkomt. Dit willen we in de toekomst graag voorkomen. Hierover hebben we de gemeenteraad van de gemeente Nissewaard apart geïnformeerd.
Oorzaken uitvalduur elektriciteit
Door een andere categorie-indeling van de oorzaken van storingen lijkt het alsof er in 2022 een toename is van het aantal sluimerende storingen (2021: 1,5%). Eerder stond dit type storingen echter nog in de categorie ‘overige’. Bij de andere categorieën zien we slechts kleine veranderingen.
Sluimerende storing: automatische zekering
In 2022 is veel aandacht geweest voor het terugdringen van herhaalstoringen. Herhaalstoringen zijn storingen die ervoor zorgen dat iedere keer dezelfde kabel wordt uitgeschakeld en dezelfde klanten worden getroffen. De oorzaak van deze storingen is soms moeilijk te achterhalen. Een oplossing die we nu inzetten, is een zogenoemde automatische zekering. Deze geeft tijdens een kortsluiting een zogenoemd foutplaats-plaatje. Hierdoor weet de monteur op welke afstand de kortsluiting plaatsvindt en waar reparatie nodig is. Een bijkomend voordeel is dat een automatische zekering automatisch kan her-inschakelen na een kortsluiting zonder tussenkomst van een monteur. De klant merkt dan nauwelijks iets van de onderbreking.
Oorzaken uitvalduur gas
Voor gas zijn er in de oorzaken van de uitvalduur slechts lichte verschuivingen ten opzichte van 2021.
Veroudering netten
De gemiddelde leeftijd van het Stedin-net neemt toe en dat is en blijft een belangrijk aandachtspunt. De materialen in onze elektriciteits- en gasnetten willen wij zo lang mogelijk gebruiken en we vervangen alleen dat wat echt nodig is. Zo houden we de maatschappelijke kosten voor de energievoorziening zo laag mogelijk. Veiligheid en betrouwbaarheid houden we daarbij vanzelfsprekend nauwlettend in de gaten. Met behulp van data en het voorspellen van faalcurves maken we steeds betere keuzes en nemen we tijdig maatregelen. Gerichte interventies zijn nodig om ons net op de lange termijn goed en veilig te houden. We moeten dus niet alleen investeren in de energietransitie, maar óók in de kwaliteit van onze bestaande netten voor de langere termijn.
Versneld vervangen brosse leidingen
Om de veiligheid van ons gasnet te borgen, willen we vóór 2028 al onze brosse gasleidingen (grijs gietijzer en asbestcement) vervangen. In 2022 hebben we 200 km brosse leidingen vervangen (2021: 193 km), terwijl 212 km was gepland. De geplande aantallen zijn niet volledig gehaald omdat steeds meer projecten plaatsvinden in complexe gebieden, zoals in de binnenstad van Den Haag en Rotterdam. Hierbij vinden we het belangrijk om de planning goed met stakeholders af te stemmen, zoals met de gemeente, horeca en detailhandel. Volgens de planning zullen de 1.046 km brosse leidingen die er nu nog liggen vóór 2028 vervangen zijn. Ongeveer 65% van de brosse leidingen is al vervangen (2021: 60%). Alle grijs gietijzeren en asbestcement gasleidingen lopen we jaarlijks na op mogelijke lekken.
Gasvervanging Zoutmanstraat Den Haag
In 2022 is een groot gasproject in de omgeving van de Zoutmanstraat in Den Haag uitgevoerd, waarbij Stedin nauw heeft samengewerkt met waterleidingbedrijf Dunea. Hierbij is bijna drie kilometer aan gasleidingen vervangen. Door de grote drukte in de ondergrond in de binnenstad van Den Haag is het plannen van dit soort projecten complex. De planning van de activiteiten van Stedin en Dunea is gedurende het gehele project afgestemd met de gemeente Den Haag, omdat er in hetzelfde gebied ook veel civiele werkzaamheden werden uitgevoerd vanwege een omleiding van tramlijn 16. Door de afstemming van de planning en het gezamenlijk oplossen van knelpunten, hoefden de straten niet in 2 verschillende periodes worden afgesloten.
Graafwerkzaamheden
Ook in 2022 is de hoeveelheid werkzaamheden in de ondergrond weer gestegen; met 10% ten opzichte van 2021. De stijging van het aantal graafwerkzaamheden heeft ons 5% meer graafschades opgeleverd. De directe herstelkosten van de graafschade zijn in ons werkgebied zo'n € 4 tot 5 miljoen per jaar. Deze kosten verhalen wij grotendeels op de veroorzaker van de graafschade. De cijfers tonen aan dat de maatregelen die we nemen om risico’s op graafschade te reduceren resultaat hebben. Voorbeelden hiervan zijn convenanten met telecombedrijven en aannemers rond het veilig aanleggen van nieuwe netten te sluiten, samenwerking met gemeenten en andere netbeheerders, de inzet van robotics en monitoring van schadeprestaties bij onze aannemers.
Slim, risicogebaseerd onderhoud
Met datagedreven onderhoud zetten we data in om te bepalen waar onderhoud echt nodig is en welke onderdelen aan vervanging toe zijn. Dit levert naast een kwaliteitsverbetering ook jaarlijks besparingen op. Een paar voorbeelden van de manier waarop we data inzetten voor onderhoud:
In 2022 en 2023 plaatsen we 400 sensoren bij transformatoren. Met deze sensoren is het mogelijk de mechanische slijtage van de regelschakelaar continu te monitoren. Zo kunnen we het onderhoud op basis van de werkelijke toestand inplannen. Ook kunnen we snel ingrijpen wanneer de schakelaar abnormaal functioneert.
We versnellen de uitrol van sensoren ter bescherming van hoge druk-gasleidingen. Met deze sensoren doen we online metingen van de zogeheten kathodische bescherming hiervan. Door continue monitoring signaleren we beschadigingen en daarmee risico’s op lekkage vroegtijdig.
Ook in 2022 hebben we gewerkt aan ondergrondse oliedrukkabels. We monitoren op dit moment olielekkages met analoge manometers. Het gaat om ongeveer 80 verbindingen van in totaal 800 km. Sluimerende lekkages worden door deze meters niet op tijd gesignaleerd. Met de introductie van de digitale druksensor met draadloze communicatiemogelijkheden is het mogelijk om de oliedruk continu te monitoren en deze lekkages op tijd te signaleren. Hiermee voorkomen we milieuverontreiniging.
In de gasstations doen we een pilot met het ophalen van informatie uit klepstanden en in- en uitlaatdruk. Naast de mogelijkheid om de energievoorziening vast te stellen, geeft dit ook aan waar mogelijk beveiligingen uitgevallen zijn. Hiermee kunnen we tijdig en gerichter onderhoud uitvoeren voordat een storing optreedt. Dit hebben we dit jaar verder uitgewerkt in een Advanced Analytics model.
Ook voor het op niveau houden van onze assets zijn aanzienlijke investeringen nodig. In het hoofdstuk Financieel, economische prestaties leest u hier meer over.
