Ontwikkelingen 2022
Externe ontwikkelingen
Geopolitieke ontwikkelingen in 2022 hebben geleid tot bijzondere externe omstandigheden en verhoogde risico’s met een impact dit jaar. Een belangrijke externe ontwikkeling is de energiecrisis, die een stijging van een aantal risico’s tot gevolg heeft gehad. Hieronder noemen we een aantal van deze risico’s en de ontwikkelingen hierin voor Stedin.
Eén van onze taken als regionale netbeheerder is het inkopen van netverliezen. Door de stijgende gasprijzen zijn de kosten hiervan fors toegenomen in 2022. Bovendien vertonen deze kosten een hoge mate van volatiliteit. Daarom is dit in 2022 toegevoegd als strategisch risico.
Een ander effect van de energiecrisis is dat de energietransitie – en de daarmee samenhangende elektrificatie – in 2022 in een stroomversnelling is gekomen. Tegelijkertijd gaat de toekomstige klantvraag gepaard met grote onzekerheden, bijvoorbeeld als gevolg van (inter)nationale economische ontwikkelingen en de mate van beschikbaarheid van energiebronnen. Om hierop in te spelen, is ingezet op het voorspelbaarder maken van de mogelijk toekomstige vraag van klanten naar aansluitingen en verzwaringen.
De Raad van State oordeelde eind 2022 in de zaak Porthos dat de bouwvrijstelling niet voldoet aan het Europese natuurbeschermingsrecht en dat deze vrijstelling niet gebruikt mag worden bij bouwprojecten. Hoewel de bouwvrijstelling van tafel is, betekent dat voor Stedin geen algehele bouwstop. Projecten waarvoor een onherroepelijke vergunning is verleend, worden niet geraakt door deze uitspraak. Voor projecten waarvoor de vergunning nog niet onherroepelijk is, moet een onderzoek naar de stikstofeffecten op de natuur worden uitgevoerd en moeten mogelijke maatregelen worden genomen om de stikstofuitstoot te verminderen.
Maakbaarheid energietransitie
De maakbaarheid van de energietransitie wordt begrensd door onder andere materialen, arbeid, ruimte en financiën. De financiële positie van Stedin wordt mogelijk verstevigd door de Rijksoverheid. Op Prinsjesdag heeft het Kabinet bekendgemaakt € 500 miljoen euro in de begroting te reserveren voor de versterking van Stedin's kapitaalpositie. Meer hierover in de paragraaf Financiële, economische prestaties.
Het geopolitieke spanningsveld heeft impact op de leveranciers- en materiaalmarkten. Hierdoor ervaart Stedin onrust rondom de beschikbaarheid van materialen. We hebben aanvullende beheersmaatregelen genomen met als doel de beschikbaarheid van (strategische) materialen veilig te stellen.
In Nederland is er sprake van grote arbeidsmarktkrapte en personeelstekorten. Om de uitzonderlijke krapte op de arbeidsmarkt tegen te gaan, neemt Stedin concrete maatregelen. Stedin slaagt er relatief goed in om medewerkers te werven en aan zich te binden. Ook werkt het kabinet maatregelen hiervoor uit. Meer hierover in Goed werkgeverschap.
Interne ontwikkelingen
Stedin is met de integratie van DNWG in 2022 in een nieuwe fase gekomen. De risicoregisters zijn hierdoor uitgebreid en beheersmaatregelen zijn verder aangevuld. De belangrijkste onzekerheden van Stedin en DNWG zijn nu onderdeel van het Stedin brede risico- en control framework. Uitdagingen, zoals personeelskrapte en organisatie-ontwikkelingen, kunnen tijdelijk impact hebben op de uitvoering van beheersing van risico’s. We monitoren dit continu en nemen maatregelen waar nodig.
Vanaf 2019 heeft Stedin Groep binnen het In Control Framework een specifiek controle framework voor financiële verslaglegging, gericht op de interne beheersing van de administratieve organisatie. Het up-to-date, effectief en efficiënt houden van dit framework is een continu proces. In 2022 is veel aandacht besteed aan het integreren van de DNWG-processen, dit werk loopt nog door in 2023. Daarnaast zijn diverse operationele verbeteringen doorgevoerd. Hierbij is met verschillende afdelingen binnen de organisatie samengewerkt. In 2023 werken wij verder aan het effectief en efficiënt maken en houden van het framework waarbij specifiek aandacht zal zijn voor de ontwikkelingen op het vlak van de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD).
Corporate Riskmanagement ervaart dat de vraag naar advies en ondersteuning toeneemt. Bestuur en directie doen vaker beroep op de expertise van de afdeling Corporate Riskmanagement bij het omgaan met risico's en de ontwikkelingen hierin.
Klimaatadaptatie
De mate waarin de klimaatverandering ons werk beïnvloedt, blijft onzeker. Gezien onze activiteiten en maatschappelijke verantwoordelijkheid besteden we hier aandacht aan en passen we ons aan. Dat doen we bijvoorbeeld door uitwisseling van kennis en ervaring in de sector en het uitvoeren van geografische analyses van onze assets in combinatie met klimaatscenario’s. In het onderdeel Impact op mens en milieu geven we een paar voorbeelden van waar wij als organisatie op inzetten. Onder Klimaatrisico's hebben we een tabel opgenomen waarin de fysieke risico's en kansen van klimaatverandering worden toegelicht.
Veiligheid
Voor een bedrijf als Stedin staat veiligheid altijd op de eerste plaats. Dit blijkt ook uit de laagst mogelijke risicobereidheid die we daarop hebben. We accepteren hier geen risico op. Voor inzicht in de ongevallen in 2022 verwijzen we naar Veiligheid en (cyber)security.
Andere onderwerpen
Voor inzicht in de uitvalduur van elektriciteit en gas verwijzen we naar Leveringszekerheid. Voor onzekerheden over de slimme meter verwijzen we naar Slimme netten, datatechnologie en innovatie. Voor inzicht in onze financiële risico’s verwijzen we naar Beheersing van financiële risico’s.
Vooruitblik 2023
Bij de nieuwe strategische doelen van Stedin horen ook herijkte strategische risico’s. Eind 2022 zijn die vastgesteld en in 2023 stemmen we de processen verder af om de gevolgen van die risico’s op de doelen te monitoren. Daarbij ondersteunt risicomanagement ook bij het herijken van de risico’s in de aangepaste jaarplannen van de afdelingen. In 2023 zullen we waar nodig de lijn verder ondersteunen bij complexe processen of projecten om de risico’s te kunnen beheersen. De huidige energiecrisis geeft veel nieuwe uitdagingen binnen en buiten de organisatie. Dit is de reden (samen met de herijking van de strategie) dat in 2023 ook de risicobereidheid herzien zal worden zodat we de uitdagingen kunnen aangaan. Stedin werkt in sectorverband samen met de andere netbeheerders via Energie Data Services Nederland en de onderliggende Programma Regie Organisatie.